RENKLENDİRME İŞLEMİ

İşletmede boyama 3 şekilde yapılır:

1) Pad-Batch

2) Overflow

3) HT Bobin Boya

PAD-BATCH

1. Kumaş

2. Süspansiyon

3. Kavrama Ünitesi

4. Overflow of return flow plate

5. Trough Overflow

6. Destek

7. Liquor Outlet With hand Valve

8. Trough Roller

9. Fixing Bolts For Trough Roller

10. Jacked(option) for heating or cooling

11. Liquor Distributor With Serrated Weir

12. Rehber Silindir

13. Bowed Roller

14. Splash Plate

Emdirme-roliğe sararak soğuk bekletme metodudur.(Emdirme, tekstil mamulünün bir tekne içindeki flotte içerisinden kısa sürede(t<30’’) kısa flotte oranında geçirilmesidir.) İşletmede emdirme teknesi,sıkma merdanesi,roliğe sarma donanımından oluşan ‘Küsters’ marka pad-batch boya makinesi bulunmaktadır.

Doka sarılmış halde gelen ham kumaşın kenar-orta-kenar’ına birer damla Unıversal Indıcator damlatılır. PH, 4-8 arası olmalıdır.pH skalasına bakılarak pH’ına karar verilir.(4-pembe, 6-sarı,7-yeşil, 10-mor,... gibi)

Pad-Batch’te flotte hazırlanırken kimyasal maddeler ve boyarmaddeler ayrı tanklardan verilir. Kimyasal madde/Lif oranı ¼’ tür.

Flotte hazırlandıktan sonra tekneye gönderilir. Boya yapılırken teknede sabit 20lt flotte olmalıdır.Kumaş flotteyi emdikçe pompa devreye girer ve flotte takviyesi yapar.Islatıcı, boyarmaddeler ve üre soğuk su ile bir kazanda karıştırılarak flotteye eklenir.Soda, olması gereken kimyasal madde miktarını tamamlayacak şekilde soğuk su ile karıştırılarak flotte teknesine pompalanır.Flotteyi emen kumaş sıkma silindirine gelir. Sıkma basınçları silindirin sol-orta-sağ kenarlarında farklıdır.

SOL

(Bar)

ORTA

(Bar)

SAĞ

(Bar)

Kadifelerde

3.9

2.8

3.95

Bezlerde

1.6

Kumaş sarıldıktan sonra tekrar doka sarılarak üzeri hava geçirmeyecek şekilde polietilen folye ile örtülerek bekletilir. Bekletme süresi,boyarmadde ve renk koyuluğuna bağlı olarak 16-24 saat arası değişir.Beklerken altta flotte birikmesini önlemek amacıyla dok, sabit hızla sürekli döndürülür.Bekleme sonrası kumaşlar açık en yıkama makinesinde yıkanır.

Pad-Batch’in en önemli dezavantajı herhangi bir hata olması durumunda (kanat farkı,abraj,...) çok geç fark edilmesidir.

OVERFLOW

Çektirme esasıyla,kesikli yöntemle çalışan boyama makineleridir.(Çektirme,uzun süre uzun flotte oranında muameledir.) Flotte oranı 1:10’dur. Overflow boyama makineleri temel olarak kumaşın taşındığı bir taşıma borusu,kumaş taşıma çıkrığı ve tekneden oluşur.

Kumaş halinde uçları dikilerek makineye alınır.Mamulün hareketi, dönen bir çıkrık ve flottenin taşıma borusundan akışı ile sağlanır.Flotte teknesi yatay konumdadır ve kumaş bu tekneden çıkrık aracılığıyla çıkar ve buradan da çıkrığın üzerinde bulunan huni biçimindeki deliğe girer.

Overflowda çok önemli bir nokta,kumaşın tümünün makine içerisinde her iki dakikada en az bir tam devir yapmak zorunda olmasıdır.Aksi halde kırık oluşma ve abrajlı boyama tehlikesi vardır.Kumaş ne kadar uzun olursa,hareket hızı da o kadar yüksek olmalıdır.

300-600m/dk gibi yüksek makine hızlarında kumaş halatının düğümlenmesi ve birbirine karışma tehlikesi vardır.Bu da her halatın kendi özel birikim bölümü ve düzesi bulundurulmasıyla önlenmektedir.

Makinenin az yer kaplaması,son gelişmelerle düşürülen flotte oranı, yüzey tüylenmesi yapmaması,yoğun flotte teması sonucu düzgün boyama ve Türkiye’de üretilme avantajlarına sahiptir.

İşletmede ‘Dilmenler’ markalı 260kg, 500kg (2 adet),400kg, 600kg, 300kg(2 adet), 200kg ve 100kg kapasiteli 9 adet overflow boyama makinesi bulunmaktadır.

Havlularda tambur hızı 60dev/dk, bezlerde 75dev/dk ile çalışılmaktadır.

Overflow’da boyanan mallar daha sonra işletmede 3 adet bulunan ‘Kurban’ marka makinelerle santrifüj esasıyla sıkılır. Kurban,1000d/dk ile 12-15dk’da işlemini tamamlar. Makine bir seferde 100kg mal alır.

Nemli olan mal daha sonra halat açma makinesinde açılarak Turbang’a(müşterinin isteği varsa) gönderilir.

HT BOBİN BOYA

Dokuma ve örme işlemi sırasında kareler,çizgiler,ekoseler,v.b. oluşturmak üzere değişik renklerde ipliklerin kullanılması amacıyla iplik boyama yapılır. Boyanmış ipliklerden yapılan dokumalar ipliği boyalı olarak anılırlar. İpliği boyalı kumaşlar,genelde renk olarak daha canlı ve daha zengindirler.

Daha sonra terbiye işlemi örecek ipliği boyalı kumaşların boyanmasında peroksit haslığı, alkali haslığı,klorlama haslığı gibi fabrikasyon haslıkları yüksek boyarmaddeler kullanılmalıdır. Aksi halde ileriki işlemler sırasında akma görülebilir.

İplik boyama,boyarmaddenin lifler içine mükemmel nüfuzunu ve rengin oldukça net ortaya çıkmasını sağlar. Düzgünsüz boyanan yerler kumaş boyamada dikkat çektiği halde iplik boyamada rahatsız etmez.

Bobin boyamadan önce karton kopslara sıkı bir şekilde sarılmış olan konik bobinler, 1020-1070gr ağırlığında plastik veya metal delikli kopslara SSM bobin aktarma makinelerinde yumuşak şekilde silindirik olarak sarılırlar.Abraj olmaması için,sarımın düzgün yapılması ve her bobinin yaklaşık aynı ağırlıkta olması gerekir. Daha sonra bu bobinler taşıma çubuklarına üst üste takılarak basınçlı boyama kazanına yerleştirilir.

İşletmede 2 adet 400lt’lik,1 adet 300lt’lik,1 adet 250lt’lik,2 adet 100lt’lik ve 1 adette 50 lt’lik Thies ve Kranz markalı 1992 model HT bobin boyama makineleri bulunmaktadır.

Bunlardan 400lt’lik olanlar 430 bobin,300lt’lik olan 325 bobin,250lt olan 264 bobin,100lt’lik olanlar 120 ve 114 bobin,50lt’lik olanlar 48 adet bobin kapasitelidir. HT boyama makinelerinde tekstil materyali sabit,flotte hareketlidir. Makineler 1:10 flotte oranıyla çalışır.

Makinenin bölümleri:

* Boya hazırlama tankı

* Basınçlı boyama kazanı

* Kapak

* Taşıma çubukları

* Isı eşanjörü

* Pompa

* Numune boyama

HT’ler basıncın üniform dağılımı için silindirik yapılıdır. 4.5bar ve 140^oC’ye kadar çıkılabilir. Aparatlarda flotte sirkülasyonu,materyalin içinden dışına veya dışından içine doğru olmak üzere iki yönlüdür. Bu hareket,materyale nüfuz etmiş bir boyama sağlar. Flottenin mamul içinden yeterli geçişini sağlamak için güçlü bir pompaya ihtiyaç vardır.

Aparatlarda flotte ayrı bir kazanda hazırlanır. Bu,boyarmadde ve yardımcı maddelerin daha kolay,sorunsuz bir şekilde çözülmelerini sağlamak için gerekli bir ünitedir. Boyama flottesi aparat kazanına mutlaka filtrelenerek gönderilir. Sirkülasyonlarda da alttan toplanan boyama flottesi mutlaka filtrelenir,gerekli sıcaklığa ısıtılır,tekrar pompalanır. Hazırlanmış boyarmadde flottesi pompa basıncı ile boyama kazanına gelir. Kimyasal maddeler ve boyalar hazırlık tankında sırası geldiğinde elle çözülür ve basınçlı tanka dozajlanır. HT’lerde reaktif ya da küp boyarmaddeler kullanılabilir. HT’lerin elektronik panosundan sıcaklık,basınç,v.b. değerleri okunabilir.

Boyanan bobinler kurutma makinesinde 110^oC’de işlem görerek kurutulur. Kuruyan bobinler tekrar sarım makinelerinde sıkı konik bobin şeklinde karton kopslara sarılır. Sarım yapılırken abraj olan kısımlar çıkartılır veya sararken aynı tonlar üst üste gelecek şekilde sarılır.

tekstilsayfasi.blogspot.com