Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası, tekstil ve hazır giyim sektörünün yararlanabileceği önemli bir başucu kitapçığına daha imza attı. Mayıs ayında Tekstil işveren Dergisi okurlarına ücretsiz olarak dağıttığımız 'Karbon Elyaf kitapçığından sonra, bu kez de yünü tanıtan bir kitapçık hazırlandı. Sendika, 1977 yılından beri üyesi olduğu Uluslararası Yünlü Tekstil Federasyonu (IWTO) tarafından yayınlanan 'YÜN Kitapçığı've kısa DVD filmini Türkçe'ye çevirdi. Tüm abonelerimize ve sendikamız üyelerine ücretsiz sunulan kitapçık ve DVD'de yünün yapısından özelliklerine kadar birçok bilgi yer alıyor. Kitapçıkta verilen bilgiye göre yün elyafının benzersiz özelliklerinden bazıları şöyle sıralanıyor:
- Yün çevre dostu ve yenilenebilir bir tekstil elyafıdır.
- Ateşe dayanıklılık özelliği vardır.
- Nem kontrolü sağlar.
- Mükemmel biryalıtkandır.
- Nefes alabilirlik ve ses absorpsiyonu özellikleri vardır.
- Doğru bir şekilde seçilir ve işlem görürse, cilde yakın yumuşaklık özelliği mevcuttur.
- Tamamen biyolojik olarak parçalanabilir (çevreye zarar vermeden toprakta çözünebilir).
- Düşük karbon etkisine sahiptir.
- Alerji düzeyi düşüktür ve toksik kimyasal maddeleri emer.
IWTO'nun yünün kullanımını artırmak için hazırladığı kitapçıkta şu görüşlere yer veriliyor: "Bütün bu olumlu özelliklerine rağmen, başta tüketiciler olmak üzere sanayi ve hükümetler yünün sağlayabileceği faydaların farkında değildir. Bu nedenle yünün kullanımının desteklenmesi gerekmektedir. Geçmiş yıllarda sentetik lif ile kıyaslandığında üretim ve tüketim açısından daha iyi performans gösteren doğal lifler günümüzde ters yönde değişme göstermektedir. Artık daha çok sentetik lif üretimi ve tüketimi yapılmaktadır. Bunun nedeni en başta tüketicilerin ön yargıları, yün hakkında doğru bilinen yanlışlar ve ön yargılardır. Örneğin; yün doğal elyaf olduğundan dolayı üretimi sınırlıdır ve sınırlı üretim sebebiyle pahalı bir elyaftır. Yün eski moda elyaf olarak algılanmaktadır. Sürekli inovasyonların yaşandığı tekstil sektöründe yün ipliğine ve kumaşına alternatif ürünler çıkmaktadır. Fiyat olarak da daha avantajlı olan bu ürünler moda markalar tarafından tercih edilmektedir. Geçmişte kullanılan yün paltoların yerini günümüzde daha hafif sentetikler almıştır. Kışların daha ılıman geçmesi, daha kaliteli ve iyi ısıtıcıların yaşam alanlarında ve ulaşım araçlarında yer almasıyla birlikte; ağır yün kazakların, paltoların kullanımını gereksizleştirmiştir. Tüketiciler yünün keçeleşmesi, yıkanmaması ve bakım zorlukları nedeniyle çekingen davranmaktadır. Fakat günümüzde hem yüzde 100 yün içeren hem de karışımında yün bulunduran giysiler makinede yıkanabilmektedir. Tüketicilerin aklında 'yün kaşındırır' düşüncesi vardır. Bu durum 30 mikrondan daha kalın oranda yün içeren giysiler için geçerlidir, ince yünlerden yapılan giysiler kaşındırmaz ve deriyi rahatsız etmezler." Günümüzde yün kullanımının konfeksiyon, döşemecilik ve halıcılıkla sınırlı kalmayıp teknik uygulamalarda da giderek arttığına dikkat çekilen kitapçıkta, "Yün lifi benzersiz özellikleri sayesinde teknik uygulamalarda istenilen pek çok özelliği karşılaya bilen ender liflerdendir" deniliyor. Kitapçıkta yünün kullanım alanları ise şöyle sıralanıyor:
Giyim: Yün sahip olduğu eşsiz özellikler sayesinde konfeksiyon sektörü için değerli bir elyaftır.
Halıcılık ve döşemecilik: Yün halıcılık ve iç mekân döşemeciliği için de değerli bir elyaftır. Yeni eğirme teknolojileri ile yünden çok ince iplikler eğrilebilmekte, bu ipliklerden elde edilen kumaşlar uçakların iç döşemelerinde kullanılmaktadır.
Medikal: Yün lifi medikal alanda; sargılarda, basınçlı bandajlarda, yara sargı bezlerinde, yaralanmayı önleme amaçlı özel giysilerde kullanılmaktadır.
Yalıtım: Yün sıcak tutma özelliği sebebiyle iç/dış giyimde ayrıca yatak takımlarında kullanılmaktadır. Bu kullanım aslında yünün sıcaklığı koruma etkisinden kaynaklanmaktadır. Bu sayede gün içinde sıcaklık değişimlerini azaltmakta ve ısıtma ve soğutma enerjilerinden tasarruf sağlamaktadır.
Koruyucu Giysiler: Yünlü kumaşlar özellikle yangın söndürme ve metal işleme endüstrisinde kullanılmaktadır. Ayrıca havacılık alanında, uçuş personelinin giysilerinde, polis üniformalarında ve askeri üniformalarda da yün lifi kullanılmaktadır.
