Barok, Avrupa’da yaygınlaşan ve dünyayı etkisi altına alan sanatta bir anlatım biçimidir. Barok kelimesi, Fransızcadan önce Portekizce ”barucca” sözcüğünden türemiştir ‘çelimsiz inci’ anlamına gelmektedir ve birbirinden ayrı iki şeyi tanımlar; sanat tarihinde, Rönesans ile klasikçilik arasında kalan bir dönemi ve bütün çağlarda verilmiş bazı eserlerin tarzını. Bazı kaynaklara göre 16. ve 17. yüzyıl arasında oluşmuş ve gelişmiş dönem diye anlatılsa da başlangıcı ve bitişi için kesin bir tarih verilememektedir… Yoğun bir etki bırakan bu anlatım biçimi, kendi alanında fazla eser verildiğinden dolayı bir dönem adı olarak anılmaya başlanmıştır. Temellerinin Roma, Mantua, Venedik ve İtalya Floransa ‘da atıldığı bu dönem; sanat, heykel, resim, edebiyat, mimari ve müzik etkiler ve hareketin abartılı, aşırı dekoratif efektleri, dram, gerilim, coşku ve bazen kendini beğenmiş ihtişam ile karakterizedir. Resimde Michelangelo Merisi da Caravaggio (1571-1610), Diego Velasquez (1599-1660), ressam ve gravürcü Rembrandt (1606-1699) heykelde Gianlorenzo Bernini , müzikte Johann Sebastian Bach dönemin en bilinen sanatçılarıdır…
Michelangelo Merisi da Caravaggio (1571-1610)
Peki Rönesans, Barok dönemini de kapsayan bir dönem ise neden kendi çapın da ayrılmış yada böyle bir dönemin oluşumu nasıl başlamıştır?…Bilindiği gibi 1618-1648 yıllarında tüm avrupayı saran mezhep kavgaları ve iç savaşlar insanların birbirini kırmasına ve pisikolojik olarak bitkin duruma düşmelerine sebep olmuştur. 30 yıl süren savaşın izlerini taşımak onları din tüccarlığına sürüklemiştir… Prensler kendilerine zarar gelmeyeceğini düşündüğü öte dünyada mutluluk vaadeden katolik mezhebi ile imparatorluklarının güçlenmesine sebep olucağını bildikleri için iş birliği içersine girerler… Böylelikle din ve siyaset birarada yürümeye başlamıştır… Dinlerine sımsıkı sarılan halk, ibadethane ve dini yemin ile yargılama yapıldığından dolayı mahkeme salonları ve bu gibi mekanlara verdikleri değeri göstermek için eşsiz sanat eserleri yaptırmakla işe başlamışlardır… Teorik olarak 30 yıl savaşlarının bitmesi barok döneminin gelişime başlama dönemi olarak sayılır. Bu başlangıç 1699 da İtalyada ilk önce klise ve mahkeme salonların da, en son olarak giyim kuşamda etkilerini göstermiştir… Herzaman farklı ve diğer ülkelere karşı üstün gözükmek çabasıyla İtalya da şatafatlı hayata geçiş yapıldığı söylensede bu akım tüm avrupayı etkilemiştir…
Giorgione
Dönemleri birbirinden ayıran özellikleri yapılan eserlerin çizgisinden dokusuna, müziğinin ritminden , kişiye bıraktığı etkiden ayırt edilebildiği gibi… Dönemlerin giysi tasarımları da aynı şekilde birbirinden ayırılabiliyor… Gotik giyim, Barok tarzı giyim, Rönesans giyim anlayışı teknolojinin, endüstrinin, kumaş üretiminin, sosyal ve ekonomik değişimin bize sunduğu eserlerdir…
Barok dönemin giyim tarzı; XVII yy’ın ikinci yarısında Fransa Sarayın da zariflik ve uygarlık anlayışıyla şatafatlı hayata geçişin kostümlere taşınmasıyla başlamıştır. Milli özeliklerini arka plana atarak ya da halk kostümlerin de yaşatan Avrupa, Fransa tarzını örnek almakta. Dönemleri birbirinden ayıran özellikler olduğu gibi, kendi için de bütünlük sağlarmaktadır. Araştırmalara göre o dönemlerin sanatçıları günümüzde olduğu gibi birbirlerinden esinlenirdi… Saraylar daki görkemli perde tasarımlarından esinlenerek giysilere uyarlanan çift sıra drape, pile ve farbalardaki işlemeli taşlar gibi… Şatafatlı kostümleri en iyi anlatan ”altın varaklar ve gül desenlerdir. Barok dönemin de teknolojinin gelişmesiyle daha seri üretilen yün, kadife, atlas, ipek, muar, pamuk, kamlot kumaşlara; yaldızlı kumaşlar altın ipliklerle işlenmiş brokerlar ve gül motifler eklenmiştir. Bayan kostümünde ağır (karkas) astarın yerini daha zarif pamuklu, ipekli astarlar alır. Etekler iki parçadan ibaret olup üst-üste giyilmektedir. Alt etek (Fripon) yapımında daha çok açık renk kumaşlar kullanılmakta. Üst etek (Modest) koyu renk kumaştan yapılır, eteğin kenarı drape olarak süslenirdi. Drape süsleme, geniş ve omuzları açık bırakan dekolteli yakalarda da uygulanmaktaydı. Bol pudralı perükler, bastonlar, şemsiyeler de dönemin aksesuarlarıdır.
giyimvemoda.com
