Türkiye’nin 2023 hedefi olan 500 milyar dolar ihracatı gereçekleştirmesi için her yıl ortalama yüzde 12,5 büyümesi gerekiyor. Mevcut politikalarla bu ihracat hedefine ulaşılamayacağını ifade eden ihracatçı birliklerinin başkanları, hedefin yakalanması için ihracat ve üretim yapısının değiştirilmesini istedi.
İstanbul Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Zekeriya Mete’nin önceki hafta Almanya’da katıldığı bir fuarda, “Mevcut bürokratik yapı ile bırak 500’ü 250 milyar dolar ihracat bile hayal.” demesi tartışma başlattı. İhracatçı birliklerinin başkanları Mete’ye kötümser olmaması gerektiğini söylerken, hükümete de artık altı dolu bir plan açıklamaları çağrısında bulundu. TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, konuyla ilgili birçok defa yaptığı konuşmada ‘Eğer tedbir alınmazsa 500 milyar dolar hayal olur, 2023 için yeni hikâye şart.’ demişti. Önceki hafta Gaziantep’te ocak ayı ihracat rakamını açıklayan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de aslında bu kanaatte. Konuşmasında, Türkiye’nin ihracatının küresel kriz sonrası 140 milyar dolarlar seviyesine takılıp kaldığına değinen Zeybekci, “İhracat dünyanın birçok yerinde aşağı doğru gitti. Ama bizde de tutuldu. Oturup düşünmemiz gereken bir dönem. TİM Başkanı’nın hayal olur demesi doğru. Nitekim alt zeminleri yeniden kontrol edip toparlanma yapmazsak hayal olacak.” değerlendirmesinde bulundu. Hedefe ulaşmak için ise dört şart koştu: Hammaddeyi kontrol altında tutmak. Enerji bağımlılığı hissinden kurtulmak. Tüketim alışkanlıklarına öncülük etmek ve tüketim ağlarına hakim olmak. Zeybekci, aksi halde sonraki birkaç yılda 200 milyar dolara ulaşan ihracatın tekrar boğulmaya başlayacağı kanaatinde. Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Dalgakıran ise boğulmalarla zaman kaybedilirse ihracat hedefi iyice uzaklara düşecek. “Daha da önemlisi bu hedefe ulaşmak için ihracat ve üretim yapısını değiştirmek şart. Kişi başı gelirde 10 bine geldik ama bundan sonrası zor. Ayrıca 2 trilyon dolarlık ekonomi için lojistik destekler nasıl sağlanacak? Orta yüksek üretimi destekleyecek teşvik mevzuatına ihtiyaç var. Bu bütünlüklü politika istiyor. Aksi halde dünya büyüdüğü kadar büyürüz. Oysa 2 trilyon dolar milli hasıla için her yıl yüzde 10 büyümek şart.” uyarısında bulunuyor.
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı İsmail Gülle, Mete’nin sert söylemini biraz yumuşatsa da, “Ancak hedef için çok planlı bir şekilde çalışıldığını söylememiz zor. Bir süre paydaşlarla çalışıldı ama neticeye götürecek çalışma yapılmadı. 10 yılı daha verimli değerlendirmemiz gerekirdi. Herkes hak etmediği parayı harcadı, oysa realite başkaydı.” dedi. Bu sebeple Türkiye’nin ileriye dönük sıkıntılarla yüz yüze kaldığını söyleyen Gülle, “Olası krizden bahsetmek zor. Finans kesimi sağlam. Döviz böyle arttığında vatandaşın sesi çıkardı, çıkmadı. Sadece seçimler ile para bolluğunu tükenmeye başladığı dönemin şirketlerin ciddi borç ödeme zamanına denk gelmesi ekonomiyi zorlaştırıyor. Bugüne kadar borcu döndürüyorsun devam et denildi. Fakat reel sektörün bünyesi zayıf bu rehabilite edilmedi.” dedi. Tüketici için ise “Bana göre frene kazıklama basması lazım. Bu ekonomiyi soğutmaya, herkes için zarar olacak ama biraz daha gelirine göre yaşayacak.” uyarında bulundu. İstanbul Kimyasal Madde İhracatçıları Birliği Başkanı Murat Akyüz ise son 10 yılda kimya sektöründe adını hissettirecek yatırım olmayışının cazip ortam oluşturulamaması ile alakalı olduğu kanaatinde. “Ayrıca geçen sürede kimya sektörüne verilen sözler tutulmadı. AB’nin yaptırım uyguladığı maliyetlerin belirli miktarının karşılanacağını söylemişlerdi, olmadı. Plastik sektöründe yatırımda komik bir şekilde sadece 6. bölgeye sıkıştırıldık. Plastik yatırımları Türkiye’nin her yerine gerekiyor, kozmetikten ambalaja kadar birçok konuda yatırıma ihtiyaç var. Kısacası yeni hikâye şart. Bunun için de hükümet yekvücut davranmalı. Yolun ortasında hedef revize yapmak gerekiyorsa, revize edilir mühim olan hedef koymaktır.” diye konuştu.
Copyright © Tekstil Dershanesi, 2021
