1. Gemini Pattern Editor
1.1.0 Gemini Pattern Editor; nedir? Neler YAPILABİLİR?
Gemini Pattern Editor – Gemini Pattern Editor Gemini CAD paketinin ana uygulamasıdır. Bu bölüm ürünlerin dikim
aşaması için her tür tasarımlarının, serilerinin, kalıpların birbirleri ile bağlılığının ve kontrollerinin yapıldığı bölümdür.
Gemini Pattern Editor uygulamasında kalıplar digitizer yardımı ile bilgisayara aktarılabildiği gibi, müşteriden gelen
kalıplar açılabilir ve sıfırdan kalıplar oluşturulabilir. Gemini Pattern Editor tüm iş akışını teknolojik bir sıralama ile hazırlar.
1.2.0 Gemini Pattern Editor tasarım fonksiyonları listesi
Gemini Pattern Editor uygulamasının birbirinden farklı fonksiyonlara sahip yedi çalışma modu vardır:
Tuş
sembolü: Çalışma
Modu: Mevcut fonksiyonlar:
KALIP MODU
Ölçü değiştirme, hizalama, bindirme, birleştirme, kesme, kesişme, simetrileme,
katlama, kat açma, dikiş payını kaldırma, kenarları yumuşatma, düz ipe
hizalama, kalıpları kesime gönderme ayarları (kumaş, simetrili kalıp, çift kalıp
...vs)
ŞEKİL MODU
Düz çizgileri eğriye dönüştürme, köşelere açı verme, nokta hizalama, noktayı
döndürme ve konumunu değiştirme, eğri noktaları yumuşatma vs.
ÇİZİM MODU
Teknik şekiller ile çizim yapma, serbest veya ölçülü çizgiler ile kalıp oluşturma,
çizgiler arası açı oluşturma, koordinatlı noktalar ile kalıp yaratma vs.
DIGIT MODU
Kalıp kontür digiti, düz ip, çıtlar, simetri çizgisi, iç noktalar, kalıp ismi ve kalıp bilgisi
SERİLEME
Beden seti oluşturma, noktaları seri tablosu veya özel klavye tuşları ile
serileme, bedenleri istenen noktalardan hizalama, simetrileme, döndürme,
seriyi kopyalama, baz bedeni değiştirme vs.
DÜZENLEME
MODU
Pens oluşturma (döndürme, kesme, kapama), pile oluşturma (katlı, katsız),
çıtlar, düz ip, dikiş payı ayarlama, simetri çizgisi, kontür çevirme, kontüre
paralel çizgi oluşturma, teknik iç noktalar oluşturma vs.
ÖLÇÜ VE KONTROL MODU
Direkt çizgi ölçümleri, kontür kesim ve dikim ölçümleri, açı ölçümleri, alan
ölçümleri, kalıplar arası çıt transferi, kalıpları birbirlerine bağlayarak kontrol
seçenekleri, her tür ölçü takibi vs. ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
Standart Araçlar
Yeni model oluştur
Model aç
Modeli kaydet
Model teknik kartını yazdır
Kalıpları plotter ile çizdir
Son değişikliği geri al
Son değişikliği ileri al
Kalıp adını göster/gizle
Ekran karelerini göster/gizle
Seriyi göster/gizle
Dikiş payını göster/gizle
Ölçü tablosunu göster/gizle
Seçim modunu değiştir: kalıp içi veya kalıp kontürü
Seçili bölgeyi yaklaştır
Önceki ekrana dön
Seçili kalıpları yaklaştır
Tüm modeli ekranda göster
Seçili kalıpları grupla
Modelin teknik kartını hazırla
Kalıpları kontrol et
Tüm modeli kesim için kontrol et ve göster
Yardım dosyası aç
KALIP MODU araçları
Seçili kalıbı ekrandan kaldır ve başka ekrana eklemek üzere kopyala (kes) ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
Seçili kalıbı kopyala
Kopyalanmış (kesilmiş) olan kalıbı ekrana yapıştır.
Geçici kalıp simetrisini göster/gizle
Simetrili kalıptan yeni kalıp oluştur
Dikiş paylı yeni kalıp oluştur ve ek dikiş payı ver
Dikiş payını çıkartarak yeni kalıp oluştur
Pile katını göster/gizle
Pileli kalıptan kat açılmış yeni kalıp yarat
Seçili kalıbı, hatalara karşı işlem yapmaya kitle
Yatay aynala
Dikey aynala
Seçili kalıpları grupla
Seçili kalıpların grubunu çöz
Ana kalıba bir veya daha fazla yardımcı kalıbı yapıştır
Ana kalıbı yardımcı kalıptan ayır
Seçili kalıpların kesişmesinden yeni kalıp oluştur
Kalıbı kesişme noktasından kes
Birleşmiş kalıpları tek kalıp haline getir
Kalıp kesişmelerine nokta oluştur
Seçili kalıpları hizala
Seçili kalıpları düz ipe yatay olarak hizala
Tüm kalıp çevresini yumuşat
Kalıp rengi seç
‘’ŞEKİL MODU’’ araçları
Seçili noktaları birleştir ve kontürü kapat
Seçili noktadan kontürü aç
Nokta kontrol kolları açısını serbest bırak ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
Kontrol noktaları açısını 180 dereceye sabitle
Kontrol noktaları açısını 90 dereceye sabitle
Kontrol noktaları açısını belirlenen değere sabitle
Seçili eğriyi düz çizgiye çevir
Seçili düz çizgiyi eğriye çevir
Seçili kontürü Bezier kuralı ile yumuşat
Seçili kontürdeki noktaları kaldırarak yumuşat
Kontüre nokta ekle
Seçili noktayı sil
Seçili noktaları yatay hizala
Seçili noktaları dikey hizala
Seçili noktaları çapraz hizala
Kontürü belirlenen sayıya böl
Seçili köşeyi yuvarla
Seçili noktaları son seçilen noktaya açıla
Seçili noktadan mesafe vererek yeni nokta oluştur.
Seçili iki nokta yatay hizalanana kadar kalıbı döndür
Kalıbı seçilen iki nokta arasından uzat ( Volan )
«ÇİZİM MODU »araçları
Serbest veya ölçülü çizgiler kullanarak kalıp çiz
Dikdörtgen çiz
Elips çiz
« DÜZENLEME MODU » araçları
Yüzde çıtı oluştur
Mesafe çıtı oluştur
Bağlı çizgi oluştur ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
Serbest Çizgi oluştur
Çevrilmiş kontür oluştur
Kalıp kontürüne paralel iç çizgi oluştur
Simetri çizgisi oluştur
Düz ip oluştur
Metin çizgisi oluştur
İç teknik nokta oluştur
Pile oluştur
Pens tanıt
Dikiş payı ver, köşe dikiş payını tanıt
« SERİLEME MODU » araçları
Beden seti oluştur-aç
Seçili noktanın seri tablosunu gir
Kuralsız nokta serisini oranla
Serili bedenleri seçili noktalara geçici hizala
Serili bedenleri seçili noktalara kalıcı hizala
Serili bedenleri düz ipe hizala
Seri kuralını yatay kopyala
Seri kuralını dikey kopyala
Seri kuralını yatay ve dikey kopyala
Seçili noktaların serisini yatay simetrile
Seçili noktaların serisini dikey simetrile
Seçili noktaların serisini yatay ve dikey simetrile
Seçili nokta serisini 45° döndür
Seçili nokta serisini 90° döndür
Seçili nokta serisini belirtilen açı ile döndür ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
Seri kuralı yükle ve uygula
Seri kuralını dosyaya kaydet
Nokta serisini komşu nokta serileri ile hizalayıp oranla
Seçili noktaların serisini sil
Seçili kalıpların tüm serilerini sil
«ÖLÇME VE KONTROL MODU » araçları
Seçili kalıpları iki noktadan bağla
Seçili kalıpları bir noktadan bağla
Seçili iki kalıbı yönlerine göre kombinle
Kalıplar arası çıt taşı
Kalıp üzerinde noktalar arası kontür ölç
İki nokta arasındaki mesafeyi direkt ölç
Üç noktanın açısını ölç
Kalıp alanını ölç ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
1.3 Tanım ve açıklamalar
Gemini Pattern Editor uygulamasının verimli şekilde kullanımı için, tüm fonksiyon ve teknik terimlerin öğrenilmesi
gerekmektedir.
Model
Model, bir veya birden fazla kesilecek, daha sonra birlikte dikilecek ve bu işlemden bir ürün elde edilecek, kalıp
(parça) veya kalıplar anlamına gelmektedir.
Gemini Pattern Editor programında, model, kalıbın tüm bedenlerinin şekillerinin ve bilgilerin yer aldığı (ürün bedenleri,
teknik kartlar, ölçü tabloları, kumaş çeşitleri, beden seti vs.) dosyayı temsil etmektedir.
Bu dosyalar bilgisayara *.gem uzantısı ile kaydedilir.
Kalıp
Kalıp, modelin içinde yer alan parçalardan bir tanesi olup; çıtlar, düz ip, simetri çizgisi, dikiş payı, kalıp adı ve kalıp
hakkında birçok bilgiye ait teknik işaretler içeren, kendine has biçim ve kontürlere sahip şekildir. Kalıp özel
koordinatlara sahip noktalar aracılığı ile biçimlenmektedir. Noktalar birbirlerine düz ve eğri çizgiler ile bağlanmaktadır.
Kalıp nitelikleri: Yalın, yarım simetrik, çift, çift simetrik, aynalanmış çift, iç dikim hattına göre tasarlanmış, dış
kesim hattına göre tasarlanmış, yardımcı kalıp nitelikleri
Nihai üründeki işlevlerine göre, kalıplar aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir;
1. Yalın kalıp – nihai üründe göründüğü şekilde kullanılacak kalıptır.
2. Simetrik (yarım) – kesim işleminden hemen önce bir çizgi belirtilerek, o çizgiden simetrisi oluşturulan yarım kalıptır; bu kalıbın, simetrisinin oluşturulması için, tanımlı bir simetri çizgisi bulunmaktadır ve simetri bu çizgiyi baz almaktadır; herhangi bir kalıba simetri çizgisi oluşturulursa, bu kalıp otomatik olarak « simetrik - yarım » olur; simetri çizgisi kaldırılırsa kalıp otomatik olarak « yarım » olur.
3. Çift – nihai üründe iki kez kullanılan aynı kalıbın aynalama yapılmamış halidir.
4. Aynalanmış çift kalıp – nihai üründe iki kez kullanılması gereken fakat birbirine aynalanmış olan kalıp şeklidir.
5. İç dikim hattına göre tasarlanmış kalıp – Kalıbın dikim bitiminde olması gereken şekli temsil eder,
Gemini Pattern Editor kesim işleminden önce, otomatik olarak veya kullanıcı isteğine göre kalıba dikiş
payı ekler.
6. Dış kesim hattına göre tasarlanmış kalıp – kesime göre ayarlanmış kontürü olan ve herhangi bir ek
dikiş payı gerektirmeyen kalıptır; digit işlemi ile hazırlanan kalıplar genelde « dış kesim hattına göre
hazırlanmıştır » ibaresi ile işaretlenirler.
7. Yardımcı kalıp – sadece tasarım esnasında kullanılan kalıptır. Bu kalıp Gemini Cut Plan veya Gemini
Nest Expert uygulamalarında görünmez.
Kalıp tipleri « KALIP» modunda ayarlanır.
Noktalar
Kalıp kontürü birbirine düz çizgi veya eğrileri ile bağlanmış noktalardan oluşur. Bu noktalar köşelerde olduğu gibi, çizgi ve eğrilere yerleştirilebilir. Her noktanın, referans noktasına göre yatay ve dikey olmak üzere 2 koordinatı vardır. Kalıp referansı kontür üzerindeki herhangi bir nokta olabilir ve kalıp şekli bozulmadan değiştirilebilir.
Kalıp şeklini değiştirmek için, nokta şekli veya konumu değiştirilebilir, nokta eklenebilir veya silinebilir, eğri çizginin şekli değiştirilebilir (bkz bölüm 1.6.7 ve 1.6.17). Tüm bu işlemler « ŞEKİL MODU » bölümünde yapılabilir. Noktalar
“seri noktası” ve “eğri noktası” olmak üzere iki şekildedir.
Bezier eğrisi; kontrol noktaları, bitim noktaları
Kontür noktaları birbirlerine düz ve eğri çizgiler ile bağlıdır. Gemini Pattern Editor « Bezier eğrisi » isimli özel bir eğri çizgi şekli kullanmaktadır. Bu formül adını, formülü yaratan Fransız matematikçiden almaktadır. Bezier eğrisi, eğri şeklini ayarlayan iki kontrol noktasının hareket ettirilmesi ve ayarlanması ile şekillenir.
Bezier eğrileri özellikle kalıp kontürleri kopyalanmasında ve birleştirilmesinde yapısını bozmadan ve birleşecek kalıp ile tam denge sağlayan eğrilerdir. Bezier eğrileri hakkında bilinmesi gereken tek detay bunların 4 noktadan oluştuğudur : 2 bitim noktası ve, eğrinin hareket ve şeklini düzenleyen 2 kontrol noktası.
Beden seti Beden seti modelin tüm bedenlerini içinde barındıran kolleksiyondur. Bedenler « 36, 38, 40, 42, 44, 46 » veya
« Small, Medium, Large » veya istenen başka bir şekilde adlandırılabilirler. Bedenler bu isimlerle, kendilerine has ölçüleri, şekilleri ve büyüme adımları ile bir tabloya yerleştirilirler. Tabloda görülecek ebatlar sadece bilgi amaçlı olup serileme esnasında kullanıcıya yardımcı olurlar. Yeni bir seri oluşturmak veya varolan seriyi değiştirmek için« SERİLEME » moduna geçilmesi gerekmektedir. ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
Serileme
Modele ait tüm bedenler üzerinde yapılan çalışmalar ve bu bedenlerin birbirleri ile ebat farklarını oluşturmaya
SERİLEME denir. Herhangi bir modelin serilenmesi için, modelin içindeki tüm kalıpların serilenmesi gerekir. Kalıbın
serilenmesi için, kalıp kontüründe bulunan tüm önemli noktaların serilenmesi gerekir. Bu noktalara « Seri noktası »
denir.
Bir noktayı serilemek, (nokta seri kuralı) aynı noktanın bedenler arasındaki hareketini koordinatlar ile
belirlemek anlamına gelir. Bu koordinatlar seri tablosunda gösterilmektedir.
Seri, bir bedenden diğer bedene geçişteki büyüme adımını belirleyerek veya tüm bedenlerin baz bedene
göre ebat değişim değerlerini vererek yapılır.
Serisi olmayan noktalara « yalın nokta » denir ve bu noktalar Gemini Pattern Editor tarafından komşu seri
noktalarından hiza alarak otomatik olarak serilenir.
Serileme, oluşturulan veya daha önce oluşturulup kaydedilmiş seri kuralları aracılığı ile otomatik veya
manuel olarak yapılır.
Noktaların « seri noktası » veya « yalın nokta » özellikleri « ŞEKİL » modunda ayarlanır. ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
1.4 Çalışma alanı – modele başlamadan önce bilinmesi gerekenler
Uygulamaları en iyi şekilde kullanmak için kalıp oluşturma, seri ve ölçü bilgisinin yanında biraz bilgisayar
bilgisi gerekmektedir: bu bilgiler; model açıp kaydetme, hata yapıldığında ekranı geri alma, modeldeki kalıpları görme
gibi işlemler için gereklidir.
STANDART ARAÇLAR MENÜSÜ
Zoom bölümü
Bazı gerekli çalışmaların yapılması için kalıbın tamamının veya küçük bir kalıbın büyütülmüş halinin
görülmesi gerekir. Bu işlemler için standart araçlar menüsündeki büyütme araçları veya bunların kısayolları kullanılır.
Uzaklaştır şeklin küçük görüntülenmesi, yaklaştır şeklin büyük görüntülenmesi anlamına gelmektidir.
Zoom tuşlarının 4 türü vardır:
• seçili bölgeyi yaklaştırma (önce bu tuşa basılır ardından mouse sağ tuşu basılı tutularak istenen alan
işaretlenir ve tuş bırakıldığında seçili alan yaklaşır)
• bir önceki ekran boyutuna dönme
• seçili kalıbı yaklaştırma (seçilmiş olan kalıp tüm çalışma ekranını kaplar)
• tüm modeli ekranda gösterme
Bunların kullanışlı kısayollar aşağıdaki gibidir;
• F3 – Uzaklaştır (her basışta ekrandaki kalıplar küçülür)
• F4 – Seçili kalıbı yaklaştır
• F5 – Tüm modeli ekranda göster
Hizalama için referans kareleri
Arka plan kareleri, kullanıcıya kalıp ebat ve referans noktalarını hizalama konusunda
yardımcı olur. Arka plan karelerini kullanmak için « Ekran kareli/karesiz » tuşuna basılır. Tuş
basılı olduğunda ekran kareleri görüntülenir, tuş basılı değil ise ekran kareleri gizlenir. Ayarlar
menüsünden karelerin ölçüleri ayarlanabilir.
Bu kareler kalıp referanslarını hizalamak için çok kullanışlıdır. Yapılması gereken tek
işlem kalıp referans noktalarını kare kesişme çizgilerine yerleştirmektir. Bu işlem için kalıp
seçilir ve ALT tuşuna basılı tutularak kalıp hareket ettirilir. Referans noktasının şekli bozulmadan
kalıp sadece kare kesişmeleri üzerinde hareket eder
Kalıp adını gösterme
Modeldeki her kalıbın bir adı olmalıdır. Kalıp adı « KALIP » modunda verilebilir. Bazı
zamanlarda tüm modelin kalıp adlarını görmek rahatsızlık verebilir. Bunun için « Kalıp adını
göster/gizle » tuşu kullanılır. Verilen kalıp adları, kalıp üzerinde beden numarası ile birlikte
görünür.
Yeni model oluşturma
Yeni modele başlamak için « yeni model oluştur » tuşuna basılır. Bu tuşa basıldığında
yeni bir çalışma penceresi açılır ve burada yeni modele başlanabilir. Model adı ilk kayıt
işleminde verilir. Yeni model için önemli olan nokta bu model hakkındaki ön bilgilerin ürün
teknik kartına girilmesidir.
Modeli kaydetme
Bir model oluşumu bittiğinde ve çalışma esnasında değişiklikler yapıldığında model
bilgilerini korumak için, model kaydedilmelidir. Bunun için « Modeli kaydet » tuşuna basılır.
Program her yeni isimle kayıt işleminde otomatik olarak ayrı bir yere güvenlik için
backup kopyası kaydeder. « Backup of – model_adı.gem » isimli bu dosya modelin son
kayıttan önceki işlemlerini içerir. Backup yedek kopya anlamına gelir. Herhangi bir modelin
üzerinde çalışma yapılıp kaydedildiğinde ve daha sonra ilk modele geri dönmek istendiğinde
bu backup dosyaları kullanılabilir.
Gemini Pattern Editor yapılan her işlemi bu backup dosyalarına belli süre dilimlerinde
(genelde 2-3 dakikada bir )otomatik olarak kaydedebilir. Bu işlem yapıldığında bilgisayarın ani
kapanması veya benzeri bir durumda en fazla son 2 dakikada yapılan işlemler kaybedilir. Bu
şekilde tüm dosyalar korunur. Herhangi bir GEM dosyasının kaybını engellemek için kayıt
yapılmasada program otomatik olarak bacup dosyasını oluşturur.
İlk kayıt işleminde model adı verilmelidir. Daha sonraki kayıtlar bu model adı üzerine
yapılacaktır.
Kayıtlı modeli açma
Ekran
kareli/karesiz
Kalıp adını
göster/gizle
Yeni model oluştur
Modeli kaydet
Model aç ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
10
Önceden kaydedilmiş bir modeli açmak için « model aç » tuşuna basılarak kaydedilmiş model seçilir. Model
içeriği, model açılmadan görüntülenebilir. Model görüntü penceresinde görüntülenemiyorsa açılamaz (muhtemelen
yanlış formatlı dosya).
Seçim modunu değiştirme: kalıp veya çizgi
Kalıplar mouse kliki ile sadece kontürden değil, içlerindende seçilebilir. Kalıp seçim modunu
değiştirmek için « Seçim modunu değiştir: kalıp veya kontür » tuşuna veya « Model »
menüsü altından « kontür seçimi » seçeneği seçilir. Bu işlem kalıplar üst üste bindiğinde
oldukça kullanışlıdır.
Modelin teknik kartını hazırlama
Kalıbın yanında, aynı zamanda modele ait, bitmiş model resmi, finiş için teknik detaylar,
ürün tipi ile ilgili bilgiler, müşteri, komutlar...vs gibi bilgileri içeren teknik kartlar oluşturulabilir.
Tüm bu bilgiler « Modelin teknik kartını hazırla » fonksiyonu kullanılarak girilebilir.
Dikiş payını gösterip gizleme
Dikim hattına göre kalıp hazırlanıyorsa program kesim hattı için otomatik veya kullanıcının
isteği doğrultusunda kalıba dikiş payı verecektir. Kalıp veya kalıpların dikiş payını ekranda
görmek veya gizlemek için « dikiş payını göster/gizle » tuşuna basılır.
Seriyi gösterip gizleme
Geçerli değişiklikler ekranda görülen baz bedenden yapılmaktadır. Bir veya birkaç kalıbın
diğer bedenlerinide görmek için « Seriyi göster/gizle » tuşuna basılmalıdır.
Geri alma – son değişiklikleri sırayla geri alma
Yapılan son değişiklikleri geri almak ve değişmemiş ekrana geri dönmek için « Geri al »
tuşuna basılır. Gemini Pattern Editor uygulaması 10 adım geriye gidebilir.
İleri alma – son değişikliklere dönme
Herhangi bir çalışma « Geri al » fonksiyonu ile geri alınmış ve aynı çalışmaya geri dönülmek
istenirse « İleri al » tuşu kullanılır. Gemini Pattern Editor uygulaması 10 adım ileriye gidebilir.
Modelin teknik
kartını hazırla
Dikiş payını
göster/gizle
Seriyi göster/gizle
Geri al
İleri al
Seçim modunu
değiştir: kalıp veya ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
11
1.5 « KALIP » modu
Bu mod’da çalışmak için « Kalıp » tuşuna basılır.
Bu mod’da mouse oku yandaki şekil gibidir.
1.5.1 Kalıp seçme; kalıbı seçme ve döndürme modu
Kalıp sol mouse tuşuna basılarak seçilir. Kalıp seçildiğinde kenar ve köşelerinde küçük yeşil kareler oluşur; bu
karelerden çekilerek kalıbın şekli ile oynanabilir (bunun için CTRL ve SHIFT tuşları kullanılmalıdır).
Aynı kalıba mouse ile tekrar tıklandığında « döndürme » moduna geçilir. Kenardaki kareler dönüş sembolleri haline
gelir. Bu sembollerin biri seçilip mouse ile hareket ettirildiğinde kalıp aynı yöne hareket eder.
Seçilmemiş kalıp Seçilmiş kalıp Döndürme modunda seçilmiş kalıp
Mouse sağ tuşuna basılı tutularak alan seçimi yapıldığında, o alanın içerisindeki tüm kalıplar seçilir.
Seçim yapıldıktan sonra herhangi başka bir kalıp seçilirse, önceki seçim iptal olur.
Birçok kalıbı arka arkaya seçmek için SHIFT tuşuna basılarak kalıplar mouse ile tek tek
seçilir. Aynı şekilde seçilmiş kalıplardaki seçimi kaldırmak için SHIFT tuşuna basılarak
mouse ile seçilmiş kalıpların üzerine tek tek tıklanır.
1.5.2 Kalıpları taşıma, kalıpları CTRL tuşu kullanarak taşıma, kalıbı
referans noktasına göre ekrana yerleştirme
Kalıplar mouse yardımı ile veya gerekli alanlar doldurulduğunda klavye ok tuşları ile çok
kolay hareket ettirilebilirler. Kalıp seçilir ve mouse ile basılı tutularak hareket ettirilir.
Kalıbı sadece yatay veya dikey hareket ettirmek için CTRL tuşuna basılmalıdır.
Seçili kalıplar aynı zamanda klavye ok tuşları ile taşınabilir. Her ok tuşuna basıldığında
kalıp o yöne 10mm hareket eder; CTRL tuşuna basılı tutularak ok tuşlarına basılırsa
hareket adımı 1mm olur. Adım boyu, ayarlar menüsünden değiştirilebilir.
Kalıbı ekran karelerinin kesişim noktasına sabitlemek için ALT tuşuna basılarak mouse
ile hareket ettirilir. Referans noktası otomatik olarak kesişmeye oturur.
Bu fonksiyon özellikle iki referans noktasını aynı yere oturtmak için çok kullanışlıdır.
Bunu yapmak için üst üste binmesi istenen noktalar referans noktası olarak
tanımlanmalıdır.
Basılı tut
Daha sonra tek tek
kalıpların üzerine tıkla ve
seçimi yap/kaldır
Basılı tut
kalıbı yatay veya dikey
olarak mouse ile hareket
ettirmek için
Okları kullan
kalıpları daha
düzgün taşımak için
Basılı tut
İki noktayı kare
kesişme noktalarına
oturtmak için Birleşecek kalıplar. Kalıpların referans
noktaları birleşecek kenarlara verilir.
ALT basılı tutularak kalıpların
referans noktaları kare
kesişmesine sabitlenir. ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
12
1.5.3 Kalıp noktalarını üst üste bindirme
« Kalıp » modunda kalıpların noktaları üst üste bindirilebilir.
« Nokta üstüne nokta » işleminin en kolay ve doğru yolu ALT tuşunu kullanarak noktaları birleştirmektir.
Bunun için herhangi bir nokta seçilir ve ALT tuşuna basılı tutularak bindirilecek noktaya doğru taşınır. ALT
tuşunun mıknatıslama özelliği sayesinde noktalar birbirine yapışır ve mükemmel bir temas sağlanır.
« Kalıp » modunda diğer kalıba binecek nokta seçilir. Bu
seçilen nokta çevresinde kırmızı bir daire ile şekillenir.
ALT tuşuna basılır. Bu tuşa basıldığında diğer kalıplara ait tüm
seri noktaları işaretlenir. Seçili nokta bu işaretli noktalardan
herhangi birinin üzerine bindirilebilir.
Seçili nokta istenen diğer kalıbın noktasına mouse yardımı ile
yaklaştırılır. Mıknatıslama özelliği ile nokta üzerine binecek
noktayı tam üzerine çeker ve hatasız bir birleşme meydana
gelir.
1.5.4 Kalıp döndürme; dönüş merkezi belirleme; dönüş merkezini mıknatıslama.
Seçili bir kalıp veya kalıp grubu mouse yardımı ile döndürülebilir. Bunun için kalıp seçilir ve üzerine bir kez daha
tıklanır. Kalıp çevresinde dönüş sembolleri ve içinde dönüş merkezi belirir. Kalıbın dönüş merkezi mouse yardımı ile
kalıp içerisinde herhangi bir noktaya taşınabilir. Kalıp veya kalıp grubu bu ayarlanan dönüş merkezi çevresinde
dönerek istenen konuma getirilir.
Dönüş merkezi ilk olarak otomatik
şekilde kalıp ortasına yerleşir
Dönüş merkezi başka yere taşınabilir ve
kalıp bu dönüş merkezi çevresinde döner
Basılı tut
Kalıbı 45°, 90°,
180° sabit açılar ile
döndürmek için
Basılı tut
Mıknatıslama ile seçili
noktayı istenen noktaya
bindirmek için ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
13
Basılı tut
Dönüş merkezini
herhangi bir noktaya
mıknatıslamak için
Kalıbı 15° tam açı ile döndürmek için, CTRL tuşuna basılarak mouse hareket ettirilir. Kalıp
aynı zamanda 45, 90, 180 derece ile kolayca döndürülebilir.
Dönüş merkezi hareket ettirilirken ALT tuşuna basılırsa, dönüş merkezi herhangi bir
noktaya mıknatıslanabilir ve bu nokta yeni dönüş merkezi durumuna gelir.
ALT ile dönüş merkezi belirleme, iki kalıp birleşimini istenen noktalardan kontrol etmek için
çok kullanışlı bir fonksiyondur.
« Kalıp » modunda kalıp seçilir ve dönüş sembollerinin belirmesi için aynı
kalıp bir kez daha tıklanır.
Diğer kalıbın noktasına binecek olan nokta seçilir ve ALT tuşu yardımı ile
kalıp noktası üstüne bineceği noktaya doğru taşınır.
Mıknatıslama özelliği ile kalıplar mükemmel şekilde birbirinin üzerine
oturur.
Kalıba tekrar tıklanır ve çıkan dönüş sembollerindeki dönüş merkezi ALT
tuşu yardımı ile istenen noktaya taşınır ve yeni dönüş merkezi belirlenir. ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
14
İki kalıbın noktalarının birleştiği nokta dönüş merkezi olarak seçildiğinde,
kalıp birleşimleri en iyi şekilde kontrol edilebilir.
1.5.5 Kalıp boyutlarını değiştirme
Bu fonksiyon çok nadir kullanılır. Kalıplar büyütülüp küçültülebilir. Kalıbın boyutunu değiştirmek için, kalıp seçilir,
SHIFT tuşuna basılı tutularak kalıp çevresindeki kareler istenen yere hareket ettirilir.
Köşe noktaları hareket ettirildiğinde kalıp ebatı oranlı değişir, kenar noktalarından hareket ettirildiğinde ise sadece
hareket yerinin ebatı değişir.
CTRL tuşuna basılı tutularak ebat değişimi yapıldığında, seçili kalıp oranlı olarak büyütülecektir.(iki katı, üç,döt, beş
katı gibi). CTRL tuşuna basılı tutulduğunda mouse ile kalıbın katları kadar alan işaretlenmelidir aksi taktirde hiçbir
değişiklik olmayacaktır.
Dikey ebat değiştirme Yatay ebat değiştirme Köşe noktasını kullanarak oranlı ebat
değiştirme
CTRL tuşuna basıp yatay ebat değiştirme uygulandığında çok
kolay ‘’AYNALAMA’’ yapılabilir.
Basılı tut
kalıp boyutunu oranlı
olarak değiştirmek
için
Basılı tut
serbest ebat
değişikliği için ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
15
1.5.6 Kalıpları değerler ile tam konuma taşıma, ebat değiştirme, döndürme ve ölçekleme
Kalıpların tam konumlarını belirlemek, belli bir açı ile döndürmek, oranlı bir şekilde ebatını değiştirmek için Gemini
Pattern Editor Kalıp bölümünün sağ alt köşesinde bulunan hesap alanında işlem yapılmalıdır. Bu alanda kalıp bilgi
tablosu altında kalıpların ebatları, taşınmaları, döndürülmeleri ve ölçeklenmeleri için 4 fonksiyon bulunmaktadır.
ÖNEMLİ: Bu paneller sadece « Kalıp » modunda görünür. Diğer çalışma modlarında başka özel paneller mevcuttur.
«Kalıp » moduna girişi görmek için bölüm 1.5. bakılmalıdır.
Ebat değiştirme
Herhangi bir kalıp seçimi yapıldığında alt paneldeki boyutlar
bölümünde o kalıbın tam ölçüleri verilmektedir. Buradaki
kutulara istenen ölçüler yazılıp « Uygula » tuşuna
basıldığında kalıp yeni ölçüsü ile gösterilecektir.
« Orantılı özellikler » kutusu işaretlendiğinde program
boyutları otomatik olarak orantılayacaktır. Sadece en veya
yükseklik girildiğinde program orantıyı sağlayarak boş
kutuya aynı orantıda yeni bir değer hesap edecektir.
Taşıma
Taşıma panelinde iki kutu bulunmaktadır: bir tanesi yatay
(DX) diğeri dikey (DY) taşıma için. Bu kutucuklar içine
değerler (artı veya eksi) verilerek kalıbın taşınmak istendiği
koordinatlar verilir.
Değerlerin tanımlanması ve kalıbın taşınması için « Uygula»
tuşuna basılır.
Döndürme
Döndürme panelinde açı kutusuna kalıbın dönüş açısı
derece olarak yazılmalıdır.
Açı kutusu altında dönüş merkez noktası koordinatlarının
ayarlanabileceği iki kutu daha vardır. Bu koordinatlar kalıbın
referans noktasını baz almaktadır. Kalıp referans noktası
seçim halinde görülebilir, değiştirilebilir.
Hızlı bir merkez noktası belirlemek için kutuların altında
bulunan dönüş merkezi belirleme bölümünde dönüş
noktasının kalıp üzerindeki yeri işaretlenebilir.
Tüm değişiklikler yapıldıktan sonra « Uygula » tuşuna
basılmalıdır.
Ölçekleme
Dördüncü panel ölçekleme için hazırlanmıştır. Bu panelden
kalıplar yatay ve dikey olarak veya yatay ve dikey aynalı
olarak ölçeklenebilir.
Değişiklikleri kaydetmek için « Uygula » tuşuna basılır. ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
16
1.5.7 Kopyalama, kesme, yapıştırma, kalıp çoğaltma
Aynı modeldeki veya ayrı modellerden kalıp kopyalamak için KES veya KOPYALA ve YAPIŞTIR komutları kullanılır.
Kullanılacak çalışma sırası aşağıdaki gibidir:
- Seçmek için kalıp tıklanır
- KOPYALA tuşuna basılır (kalıp kopyalanmıştır ve geçici olarak hafızada tutulmaktadır.)
- Kalıp aynı modele eklenmek istenirse YAPIŞTIR tuşuna basılır (kalıp ekrana gelir)
- Kalıp başka bir modele kopyalanacaksa, kopyalama işleminden sonra yeni model açılır ve bu model
ekranında YAPIŞTIR tuşuna basılır.
1. Kalıbı seç 2. KOPYALA tuşuna bas 3. YAPIŞTIR tuşuna bas
KOPYALA tuşu kullanıldığında ana kalıp yerinde kalmakta ve ek bir kalıp oluşmaktadır; bu yeni kalıp orjinal kalıp ile
aynıdır. Başka bir modele kalıbın serisi ile birlikte kopyalanması istenirse, hedef modelin orjinal model ile aynı beden
setine sahip olması gerekmektedir. (bkz bölüm 1.10.17 – SERİLEME). Kalıbın aynı modele kopyalanması durumunda
kalıp orjinal kalıbın üzerine yapışacaktır ve oradan başka yere taşınması gerekmektedir.
KOPYALA tuşu yerine KES tuşuna basılması durumunda, orjinal kalıp silinir ve kopya kalıp hafızada kalır. YAPIŞTIR
tuşuna basıldığında sadece kopya kalıp modele aktarılır.
Kopyalar her zaman hafızada kalır ve YAPIŞTIR tuşuna basıldığında ekrana yansır. YAPIŞTIR tuşuna ne kadar
basılırsa o kadar kopya elde edilir.
KOPYALA-YAPIŞTIR fonksiyonunun çok kısa yolu aşağıda anlatılmıştır:
Herhangi bir kalıp seçilir ve mouse sağ tuşu ile hareket ettirilir. Sağ tuş bırakılmadan bir kez sol tuşa basılıp iki tuş
aynı anda bırakıldığında kalıbın otomatik olarak yeni bir kopyası oluşur. Bu kopya işlemi esnasında orjinal kalıp
yerinden oynamaz.
1.5.8 Simetrik kalıbı gösterip gizleme
Simetri çizgisi tanıtılmış bir kalıbın (tam kalıbın yarısıdır), diğer yarısı çalışma ekranında görülebilir.
Kalıbın diğer yarısını görmek için « Simetrik kalıbı göster/gizle » tuşuna basılır.
Kalıbın tamamı ekranda göründüğü veya gizli olduğu sürece, kalıbın yarısına yapılan her işlem orantılı olarak diğer
yarıya yansır. Bazı zamanlarda simetri çizgisindeki dikiş payı her iki parçaya uygulanır. Ancak kalıplar imalata
girdiklerinde birleşik oldukları için bu işlem herhangi bir sorun teşkil etmez ve arada kalan dikiş payı otomatik olarak
iptal olur.
Tekrar « Simetrik kalıbı göster/gizle » tuşuna basıldığında, simetrik kalıp kaybolur ve kalıbın sadece yarısı ekranda
görülür.
1.5.9 Simetriden yeni kalıp oluşturma
Varolan simetrili kalıptan yeni bir kalıp oluşturma fonksiyonudur. İşlem yapıldığında yarım kalıp aynı kalır ancak
simetrisi açık halde yeni bir kalıp oluşturulur. Bu yeni oluşan kalıp simetri özelliğini kaybeder ve değişiklikler diğer
taraflara yansımaz.
Orjinal kalıp Yeni simetrik kalıp
Bas
Kalıbın diğer
simetrik yarısını
görmek için
Bas
Yeni simetrik kalıp
oluşturmak için ldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
17
1.5.10 Kalıp pile katını gösterme/ gizleme
Simetrik kalıplarda olduğu gibi, pileli kalıplar geçici veya kalıcı olarak katlı veya katsız
ayarlanabilirler. Pilesi olan bir kalıbı geçici olarak açılmış halde görmek için önce kalıp
seçilir ve « kalıbı pileli/pilesiz göster » tuşuna basılır. Bu tuş pileli kalıp seçili olduğu
sürece aktif kalır. Pile katının açılması durumunda program kat yerlerine otomatik olarak
çıtlar ekler.
Katlı Pileli kalıp Katı geçici açılmış kalıp
1.5.11 Pile katı açık yeni kalıp oluşturma
Pile katı olan bir kalıptan kalıcı olarak pile katı açılmış bir kalıp oluşturulabilir. Yeni oluşturulan pile katı açık kalıbın kat
yerlerinde otomatik olarak çıtlar oluşturulur. Bu yeni kalıpta her tür değişiklik yapılabilir ancak kalıp pilesi katlı kalıp
özelliklerini kaybeder.
Katlı pileli kalıp Yeni oluşturulan ve sürekli açık kalacak pileli kalıp
1.5.12 Kalıptan dış kesim hattını çıkartma
Genellikle kalıplar dış kesim hatlarına göre hazırlanırlar ve bu hat kalıba eklenen dikiş
payı ile oluşur. Gemini Pattern Editor kullanıcı isteği ve köşe tiplerine göre dikiş payını
otomatik olarak hazırlar.
Bazı zamanlarda dış kesim hattı kalıbı ile dikiş payı dahil çalışılması gerekebilir. Bunu
yapmak için; ekrandaki « dış kesim paylı kalıptan yeni kalıp oluştur » tuşuna basılır.
Orjinal kalıp olduğu şekilde kalır ve dış kesim hattında dikiş paylı yeni bir kalıp oluşturulur.
Program tarafından dikiş payı verilmiş
orjinal kalıp
Dış kesim hattından oluşturulan yeni kalıp
1.5.13 İç dikim hattını kalıptan çıkarma
Gemini Pattern Editor dış kesim hattından dikim kalıbının çıkarılmasına izin verir. Bu
özellikle digit işlemi ile elde edilen kalıplarda kullanılır. Paysız kalıbı çıkartmak için
menüdeki « iç paysız kontürden yeni kalıp oluştur » tuşuna basılır. Doğru bir çalışma
için öncelikle her kontürün dikiş payı girilmelidir. Fonksiyon seçildikten sonra yeni kalıp
dikiş payı hariç olarak oluşturulacaktır.
Bas
Pile katını açık
olarak görmek için
Bas
kalıcı yeni pile katı
açık kalıp
oluşturmak için
Bas
dış kesim hatlı
kalıptan yeni kalıp
oluşturmak için
Bas
İç paylı kalıptan yeni
kalıp oluşturmak içinldfkjghdlfg Gemini Pattern Editor – Kullanım kılavuzu
18
1.5.14 Kalıbı başka bir kalıp ile kesme
Baz kalıplardan yeni kalıplar elde etmek için yapılabilecek bir çok işlem mevcuttur. Bu
tür işlemler için kısmen üst üste binecek iki kalıp seçilmelidir. İlk seçilecek olan kaynak
kalıptır ikinci seçilecek olan kalıbın üzerinde istenen işlemler yapılacaktır ve hedef
kalıptır. İlk kalıp, hedef kalıbın üzerine bindiği bölümlerde işlem yapar.
Kalıbı seçmek için
tıklanır; ilk seçilen kalıp
kesecek olan kalıptır
( mavi kalıp )
SHIFT basılı tutularak
ikinci (kesilecek) kalıp
seçilir (hedef- sarı)
« İlk kalıp ile ikinci kalıbı
kesişme noktalarından
kes » tuşuna basılır
Sonuç kesilmiş bir
kalıptır.
1.5.15 Kalıp kesişmelerinden yeni kalıp oluşturma
İlk kalıbı seçmek için
tıklanır; bu kesici kalıptır
(mavi kalıp)
SHIFT basılı tutularak
ikinci kalıp seçilir (hedef
kalıp – sarı)
« Kalıp kesişmelerinden
yeni kalıp oluştur »&
