Giysilerin Giyim Sonrası Bakımı ve Saklanması
Giysiler çıkarıldığında kirlenmemiş durumda ise bir sonraki giyime hazırlamada havalandırılmalıdır.
Koku sinmiş ve buruşmuş giysiler bir süre buharlı bir ortamda (banyo) bekletilerek kokunun giderilmesi
ve kırışıkların açılması sağlanabilir. Giysiler kurutma ya da saklamada, kumaşları ve diğer özelliklerine
göre askılara asılmalıdır. Esneyen dokuma ya da örmeden yapılan giysiler, formlarını kaybetmemeleri
için askıya asılmamalıdır. Askılar, giysinin ağırlığını taşıyacak özellikte olmalı, tel askılar yerine daha
çok plastik ya da kumaş kaplamalı askılar tercih edilmeli, asılan giysilerin varsa düğmeleri iliklenmeli ve
fermuarları kapatılmalıdır. Ayrıca, çıkarıldığında giysilerin kontrolü yapılmalı varsa eksik düğmeler
dikilmeli, sökükler tamir edilmelidir. Aynı giysilerin sürekli giyilmesi yerine değiştirilerek giyilmesi de
giysilerin korunmasında ve kullanım sonrası formlarını tekrar kazanabilmelerinde etkilidir (Kırzıoğlu,
1992: 55; Altınöz ve Suvari, 2000: 64; Çakır, 2002: 78). 183
Giysi Saklama Yerleri
Giysiler kullanıldıktan sonra ve mevsimlik dönemlerde bir sonraki kullanıma kadar uygun yerlerde ve
koşullarda saklanmalıdır. Bu saklama yerlerinden bazıları gardırop, sandık ya da valizler, giysi çantaları,
kutular ve diğer paketleme gereçleridir. Giysiler sandık ya da valizlerde saklanırken katlanarak bir kılıf
içerisine yerleştirilmelidir. Böylelikle valizin kullanımı istendiğinde saklanan giysiler rahatlıkla
çıkarılabilir. Giysi çantaları ya da kılıfları, giysilerin mevsimlik olarak saklanmasında ya da açık renk ve
kürk gibi özel materyallerden yapılan giysilerin saklanmasında kullanılan saklama gereçleridir. Giysi ve
aksesuarların saklanabileceği başka bir gereç ise kutulardır. Kutular içerisine giysi ve aksesuarlar,
özelliklerine göre düzgünce yerleştirilmelidir. Kutular üzerine giysi ve aksesuarlarla ilgili açıklayıcı
etiketlerin yapıştırılması, kullanım kolaylığı sağlayacaktır. Diğer paketleme gereçlerine vakumlu plastik
koruyucular, parşömen ya da mülaj kağıtları ve plastik torbalar örnek verilebilir. Plastik malzemeler hava
geçirmeye uygun olmadığı için doğal kürk ve deri gibi malzemelerden yapılan giysilerin saklanmasında
kullanılmamalıdır. Ayrıca tahta ve metal yüzeye sahip saklama yerleri, giysilerde lekelenmeye neden
olabileceğinden uygun kağıt ya da kumaşlar ile kaplanmalıdır (Anonim 4, 1992: 145).
Ayakkabı Bakımı
Ayakkabılar giyimi bütünleyen, farklılaştırabilen ve daha estetik hale getirebilen önemli giyim
eşyalarıdır. Bu giyim eşyalarının bakımı da bakım etiketlerinde yer alan talimatlara, üretildikleri
malzemelerin türüne ve özelliklerine göre kullanıcı tarafından ya da profesyonel yardım alarak
yapılmalıdır.
Ayakkabı bakımında dikkat edilecek bazı noktalar şöyledir (Anonim 2, 2011; Anonim 3, 2011):
1. Ayakkabılar giyilirken ve çıkartılırken varsa bağcık ya da fermuarları açılmalıdır. Ayrıca, arka
(fort) kısmına basılmadan çekecek yardımı ile giyilmelidir.
2. Ayakkabılar yapısına ve amacına uygun olarak kullanılmalıdır. Örneğin, kösele tabanlı bir
ayakkabı spor sırasında kullanılmamalıdır.
3. Kapalı ayakkabılar mutlaka çorapla giyilmelidir. Çorapsız giyilen deri ayakkabılar zamanla koku
yapabilir.
4. Giyilme sırasında ter nedeni ile nemlenen ayakkabılar havalandırılmalıdır. Hava şartlarına bağlı
olarak ıslanan ayakkabılar ısı kaynaklarından (soba, kalorifer vb.) uzak tutularak ve doğrudan
gün ışığına bırakılmadan kurutulmalıdır.
5. Deri ayakkabılar uygun renkte boya ile boyanmalı ve cilalanmalıdır. Nubuk ayakkabılar
boyanmamalı ve özel temizleme süngerleri veya fırçaları ile temizlenmelidir. Süet ayakkabılar
ise özel sprey boyalar ile boyanarak, temizleme süngerleri ya da fırçaları ile temizlenebilir.
6. Daha uzun ömürlü olması için ayakkabılar dinlendirilmeli, imkanlar ölçüsünde farklı
ayakkabılar değiştirilerek giyilmelidir.
7. Ayakkabılar çamaşır makinasında ya da su altına tutularak yıkanmamalıdır. 184
Özet
Bireylerin temel ihtiyaçlarından birisi olan
giysilerin uzun süreli ve kalitelerini yitirmeden
kullanılması, oluşturulduğu malzeme ve üretim
gibi özelliklerine bağlı olmakla birlikte, satış
sırasında ve sonrasında önerilen bakım ve
koruma kurallarının doğru olarak izlenmesine
bağlıdır.
Giysilerin bakımında, üretildikleri malzemelerin
cinsi, lif türleri ve bu liflerin kullanım oranları
gibi özellikler önemlidir. Giysiler bitkisel ya da
hayvansal olarak doğal liflerden üretilebildiği
gibi, yapay liflerden de üretilebilir. Bu lif
özelliklerine göre bakım ve koruma kuralları
değişmektedir. Bu kurallar giysiler içinde yer
alan etiketlerde ya da satış etiketlerinde yer alan
bakım sembolleri ile tüketicilerin bilgisine
sunulmaktadır. Bu sembollerin ve anlamlarının
bilinmesi giysi bakımı ve kullanımında
önemlidir.
Giysilerin bakımında, giysilere yerleşmiş lekeler
ve bu lekelerin temizliğini de dikkate almak
gerekir. Her bir lekenin giysi üzerindeki etkisi
ve giysilerdeki lekelerin temizleme yöntemleri
farklıdır. Lekeleri sorunsuz bir şekilde
temizlemek için, giysilerin bakım etiketlerinde
yer alan lif özellikleri, leke türleri, giysilerin
yıkama koşulları, giysinin ağartılabilir ya da
ağartılamaz özellikte oluşu dikkate alınmalıdır.
Lekelerin bazıları evde uygulanabilen
yöntemlerle temizlenirken, bazı lekeleri
temizlemek için profesyonel yardım almanız
gerekebilir.
Giysilerin sadece kullanım sırasında değil, aynı
zamanda kullanım sonrasında korunmasında ve
saklanmasında da dikkat edilmesi gereken
hususlar vardır. Giysiler kullanım sonrasında
havalandırılmalı ve uygun askılarda formları
bozulmayacak şekilde korunmalıdır. Giysiler
uzun bir süre kullanılmayacaksa, giysinin lif
özelliğine göre, gardırop, valiz gibi ortamlarda
veya giysiye uygun olan çeşitli paketleme
gereçleriyle paketlenerek saklanmalıdır.
tekstilmuhendisleri.blogspot
