Hazır Giyim Dikim 1
1. Dikimhane
Dikimhanede önce hassas işçilik isteyen küçük parçalar (örn; cep , yaka, marjet, pens) dikilir. Sonra montaj bölümünde ön işlemleri tamamlanmış parçalar biraraya getirilip birleştirilirler. Gerekli yerlerde ara ütüler kullanılır, ara kontroller yapılır. Dikim bittikten sonra iplik temizleme ve kalite kontrol işleminden geçirilir ve ütüye gönderilir.
1.1. Dikimhanede Üretim Sistemlerinin Sınıflandırılması
Dikimhanede değişik üretim sistemleri kullanılabilir. Ancak bu sistemlerin herbirinde özel koşullara uyacak şekilde tasarıma ilave edilebilecek birçok değişiklik olabilir. Kimi zaman bu sistemler kombine edilerek de kullanılabilir. Genel olarak en çok kullanılan dikim sistemleri aşağıda belirtilmiştir.
1. Baştan sona bitirme (Tek çalışma sistemi)
2. Düz bant ya da Konveyör sistemi
3. İlerleyen hat sistemi
4. Derleyen demet üniteli bant sistemi
5. Seçici Konveyör sistemi
6. Esnek akış sistemi (Çok yölü sistem)
7. Blok çalışma sistemi
1.1.1. Baştan sona bitirme (Tek çalışma sistemi)
Giysiyi bir operatörün baştan sona dikip bitirmesi şeklinde olan geleneksel bir imalat yöntemidir. Bu nedenle yalnız ısmarlama ya da numune yapımı gibi tek parçalı üretimler için uygundur.
1.1.2. Düz bant ya da Konveyör sistemi
Düz bant sisteminde konveyörün yanında uzanan ya da konveyör olmaksızın düz bir hat şeklinde işlemlerin birbiri ardınca sıralandığı durumda üretim yapılır.
Bu esnekliği olmayan bir sistemdir, ürünün değişmesi halinde hattın tümü ya da bir kısmı tekrar düzenlenmelidir.
1.1.3. İlerleyen hat (Senkro-Akış) sistemi
Parçaların bir makinacıdan diğerine kanalize edildiği bir sistemdir. Bu sistem düz hattan daha fazla yer kaplar ancak mühendislik için sınırlıda olsa bazı avantajları vardır. Sınırlı olmasının nedeni geçiş kenarlarının yerleşimidir.
1.1.4. Yüz yüze bant sistemi
Bu sisteme yüzleri birbirine dönük iki sıra makinenin oluşturduğu bir hattı içerir. Bir uçta birikimlerin oluşturduğu bir küme vardır ve iş akışı makineden kümeye, kümeden makineye şeklinde devam eder.
Ancak bu sistem genellikle sadece düz makinecileri ihtiva ettiği için yüksek esnekliğe sahiptir. İlikçiler ve overlokçular gibi özel makineciler bantın dışındadır, muhtemelen bu tipteki birkaç banta birden hizmet vermektedir.
1.1.5. İlerleyen demet üniteli bant sistemi
Bu sistemde işlemler birbiri ardına sırayla dizilmişlerdir. Her işlem için yaklaşık dengeyi sağlamak üzere yeterli sayıda makine yerleştirilmiştir. Birbiri ardınca gelen her iki işlem arasında ara işlem birikimi için raf vardır.
1.1.6. Seçici Konveyör sistemi
Bu sistem, karışık bir ürün çeşitliliğinin bir grup operatör ile karmaşık işlem sıralamalarında kanalize edildiği durumlarda uygulama alanı bulur.
Seçici konveyöre mekanize ilerleyen demet sistemi de dinilebilir.
1.1.7. Esnek akış sistemi (Çok yönlü sistem)
Bu sistem örneğin 20 dikiş işçisi, her biri hesaplı esnek bir çalışma yerinde ve işler yan tarafındaki raf içinde gelecek, şekilde diyagramda gösterildiği gibi çalışmaktadır. Birden fazla çalışma yeri, tipi olmasına rağmen (örneğin; kilit dikiş ve overlok çalışma yerleri) makineler, akışın doğru sıralamada doğru sayıda operatör kullanarak planlanabileceği şekilde dizilmiştir.
1.1.8. Blok çalışma
Aynı işlemi gören makineler (örneğin; 301 dikiş makineleri grubu) bloklar halinde bir araya toplanır. Dikilecek parçalar blok şekilde çalışılır. Her bloktan sonra ara depoya gelir.
Blok çalışma sisteminde işlemlerdeki bir aksamadan dolayı zaman kaybı çok olur. İşlemlerdeki bir aksama bütün sistemin aksamasına neden olur. Parçaların transport işlemi karışıktır ve akıcı değildir.
1.2. Dikimhane Taşıma Sistemleri
Konfeksiyon işletmelerinde üretim sırasında giysi parçalarının nakliyesinde uygulanan sistemlerdir.
Dikimhanede kullanılan en önemli taşıma araçları ve sistemleri şunlardır:
1. Elle taşınan sepetler
2. Tekerlekli arabalar
3. Askılı taşıma sistemleri
4. Bantlı taşıma sistemleri
5. Asansör
1.2.1. Dikimhane taşıma sistemleri
Sepetler; tasnif bölümünde düzenlenerek dikime hazır hale getirilen demetlerin dikimhaneye taşınmasında kullanılan taşıma araçlarıdır.
1.2.2. Tekerlekli arabalar
Dikime hazır hale getirilmiş demetlerin üretiminde hareketliliğini sağlamak amacıyla kullanılan giysi türüne malzemelerle donatılmış, altında rulmanlı tekerlekleri olan araçlardır.
1.2.3. Askılı taşıma sistemleri
Konfeksiyon işletmelerin de son üretimde giysi parçalarının bir üretim bölümünden diğerine askıda taşındığı sistemlerdir.
1.2.4. Bantlı taşıma sistemleri
Konfeksiyon işletmelerinde seri üretiminde giysi parçalarının bantlı sistemle taşındaığı uygulamalardır.
1.2.5. Asansör
İki veya çok katlı binaya sahip konfeksiyon işletmelerinde üretimle ilgili parçalar katlar arasında asansör ile taşınır.
1.3. Ön İşlemler
Yaka, manşet, cep kapağı, cep torbası gibi ufak parçalarının hazırlanması, pantolon ve etek gibi giysilerin iç temizliği için kenar overloklanması gibi işlemler bu bölümde yapılır. Ayrıca gerektiğinde ütü ve form presi çalışmalarında çok zaman aldığından, iyileştirme çalışmaları yoğun bir şekilde uygulanmaktadır. Kısmı otomasyonu iş yerlerinin büyük çoğunluğuna burada rastlanır.
1.3.1. Montaj işlemi
Ön işlemleri tamamlanış giysi parçaları bir araya getirilerek komple giysiye dönüştürülür. Dikim işine ilaveten ütü çalışmaları da yapılabilir.
Montaj işleminde parçaların bir araya dikilmesinde kıvırma, çevirme gibi hareketlere rastlandığından, işlemin ön hazırlık grubundan olduğu gibi tam otomatik olarak yapılması henüz zordur. Bazı firmalar tarafından örneğin kol takma işi yapan robot dikicileri geliştirilmiştir.
Montaj sırasında masa üzerinde duran parçalarda yapılan büzdürme, yetirme, kırma gibi işlemler için ön işlemler grubundaki sistemleri kullanılabilir.
hbogm.meb.gov