Hazır Giyim Dikim 2
2. Temel Dikiş Sınıfları ve Makineleri
Bu bölümde;
1. Temel dikiş sınıfları,
2. Dikiş makineleri;
3. Düz (Kilit, çift baskı) dikiş (sınıf 300)
4. Zincir dikiş (sınıf 100 ve sınıf 400)
5. Overlok dikiş (sınıf 500)
6. Kapama dikişi (sınıf 600)
7. El dikişleri (sınıf 200) konuları incelenmiştir.
2.1. Temel Dikiş Sınıfları
Temel dikişler genellikle altı sınıf olarak sınıflandırılmıştır.
1. Sınıf 100 zincir dikişleri,
2. Sınıf 200 el dikişleri,
3. Sınıf 300 düz (kilit, çift baskı) dikişler,
4. Sınıf 400 çok iplikli zincir dikişler,
5. Sınıf 500 overlok dikişler,
6. Sınıf 600 kapama (örtme) amaçlı dikişlerdir.
2.1.1. Zincir dikişler (sınıf 100)
Bir veya daha fazla iğne ipliğinin kumaş katları arasında geçerek karşı yüzeyde kendisiyle ilmeklendiği dikiş tiğidir. Zincir dikişin 101, 102, 103, 104, 105, 107 ve 108 gibi dikiş tipleri vardır. Bunlar; çamaşır endüstrisinde ve kenar bastırma gibi işlemlerde kullanılır.
2.1.2. El dikişleri (sınıf 200)
Dikiş malzemenin içinde tek kat halinde geçen tek bir iplik tarafından meydana getirilir. El dikişlerinin; 201, 202, 204, 205, 206, 209, 211, 213, 214, 215, 217, 219, ve 220 gibi tipleri vardır.
2.1.3. Düz (kilit, çift baskı) dikişler (sınıf 300)
İğne ipliği ile masura ipliklerinin kumaş katı arasında bağlantı oluşturmasıyla meydana getirilir. Düz dikişin; 301, 302, 303, 304, 305, 306, 307, 308, 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315, 316, 317, 318, 319 ve 320 gibi tipleri vardır.
Düz dikişler iki veya daha fazla kumaş katını birleştirmede ya da tek tek kumaş katını dikmek için kullanılır.
2.1.4. Çok iplikli zincir dikişler (sınıf 400)
İki veya daha fazla iplik grubu ile oluşturulur. Bir iplik grubunun halkaları malzeme içinden geçirilir, diğer iplik grubunun halkaları ile farklı iplikle halka geçişi ve çapraz bağlantı yaparak sağlamlaştırılır. İki iplikli zincir diğişin; 401, 402, 403, 404, 405, 406, 407, 408, 409, 410, 411, 412, 413, 414, 415, 416 ve 417 tipleri vardır.
Çok iplikli zincir dikirler pantolon ağ dikişlerinde ceket arka orta dikişinde, yan birleştirme dikişlerinde ve giyside esnek dikiş istenen yerlerde uygulanır.
2.1.5. Overlok dikişler (sınıf 500)
Bir veya daha fazla iplik grubu ile yapılır. Bu dikişin esas özelliği en az bir gruptaki iplik halkalarının malzemenin kenarı etrafında geçirilmesidir. 500 sınıf dikişlerin; 501, 502, 5003, 504, 505, 506, 507, 508, 509, 510, 511, 512, 513, 514 ve 521 gibi tipleri vardır.
Overlok dikişleri; kumaş kenarlarında temizleme, birleştirme işlemleri gibi yerlerde kullanılır. Overlok dikiş özellikle örme kumaşlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.
2.1.6. Kaplama (örtme) amaçlı dikişler (sınıf 600)
İki veya daha fazla iplik grubu malzemenin her iki yüzünü de kaplar. Bu sınıfın; 601, 602, 603, 604, 605, 606, 607, 608 ve 609 gibi tipleri vardır.
Bu dikişler elastik olduğundan örgüden mamul iç çamaşırı, tişört gibi ürünlerde, etek ucu, kol ağzı gibi yerlerde kapatma dikişi olarak kullanılır.
DİKİŞLERİN SINIFLANDIRILMASI
Dikişler uluslar arası kuruluşlar tarafından genel olarak temel sınıf halinde sınıflandırılmış dikişlerin her biri, dikiş türleri farklı olmasına rağmen temel çalışma prensiplerine dayanır. Bu yaklaşım Federal Standart 751'in sınıflandırma sisteminde değişmiştir.
Uluslar arası Federal standartlar şunlardır;
a. DDD-s-751,
b. No: 751
c. No: 751a
Bu federal standartlara göre dikiş tiplerinin sınıflandırılması tabloda gösterilmiştir.
DDD-s-751'deki dikiş tipi kendi büyük sınıfındaki genel yapı faydalarıyla yapılmıştır, aynı durum Federal Standart 751'deki yeni sınıflandırma için geçerli değildir. İki tanımda dikiş tipi her iplik grubunun kumaştan geçtiğini ortaya koyar. 100 ve 200 sınıfları kendi iplikleri için sadece bu karakterlere sahiptirler. DDD-S-751 100 dikiş tipini 200 dikiş tipinden ayırır. 100 dikiş tipi iplikleri ilmeklerle şekillendirir ve bu ilmeklerle dikiş oluşturur. Diğer yandan sınıf 200 dikişin temel yapı prensibi, delme işlemi bir iğneyle yapıldıktan sonra dikiş hattı ipliğinin toplam miktarının kumaşta birbirini takip eden her dikiş delme işleminden geçmesini gerektirir. Federal Standart 751'de 201, 202 ve 204 dikiş tipi, bu prensipten ayırır. 203 dikiş tipinde, ipliğin toplam miktarı kumaşta birbirini işleyen ve iğneyle yapılan delme işleminden geçmez. Gerçekte, 203 dikiş 101 dikişle aynıdır. Bunu görmek için 203 tipi dikişin yukarısını aşağıya getirmek gerekir.
TABLO: Dikiş tipi, dikim tipi ve bitim dikişlerinin miktar açısından DDD-S-751, 751 ve 751a 'nın karşılaştırılması
Federal Standartlar DDD-S-751, 751, 751a altı büyük dikiş hattını sınıflandırır. Bunlar;
1. SS-Üst üste bindirilmiş dikim
2. LS-Katlamalı dikim
3. BS-Bağlamalı birleştirme dikim
4. FS-Düz yassı dikim
5. OS-Süsleme dikiş
6. ES-Kenar bitirme dikişi
1) Üst üste Bindirilmiş (SS) dikim
İki kumaşın tüm yüzeyleri birbiri ile çakışacak şekilde kumaşlar üst üste konumdayken dikilir. Üst üste bindirilmiş dikişlerden Fransız dikişi bazı giyim işlerinde kullanılan SSe-2 dikişin varyasyonu için kullanılan bir piyasa terimidir. Sse-2 dikişde ikinci dikim işlemi iki dikiş sırası arasındaki dikiş köşesini çevrelemez. Fransız dikişinde ikinci işlem iki dikiş arasındaki dikiş köşesini çevreler.
2) Katlamalı (LS) dikim
Dikişlerden bir tanesinin köşesi katlanıp, dikiş hattı yerine kaldırıldığında kıvrılmış dikişler olarak adlandırılır.
a. Bağlamalı birleştirme (BS) dikim
Kumaş kenarına değişik genişliklerde kumaş şeritlerinin değişik şekillerde bağlanmasında kullanılan dikiş işlemidir.
b. Düz yassı (FS) dikim
Karşılıklı iki kumaşın yassı olarak birleştirilmesinde kullanılan dikim işlemleridir.
5) Süsleme (OS) dikişi
Süsleme amacıyla değişik şekillerde uygulanmış dikişlerdir.
6) Kenar bitirme (EF) dikişi
Kumaş kenarlarına uygulanan dikişlerdir. Sınıflandırılmış dikiş hatları için diğer örnekler şunlardır:
LSaj-1 : Biyeli dikiş
SSF-3 : Atmalı dikiş
SSh-2 : Örtme dikiş (reçme)
SSq-2 : Sandviç dikiş
SSp-1 : Tek iğneli Fransız dikişi
BSy-2 : Taklit Fransız dikiş
hbogm.meb.gov
