İlk üretildiği 18.yüzyıldan günümüze hala gardıropların vazgeçilmezi olmaya devam ediyor.
Levi Strauss'un ticari zekasının yansıması şeklinde ifadelendirebileceğimiz kot pantolon ilk üretildiği 18. yüzyıldan günümüze hala gardıropların vazgeçilmezi olmaya devam ediyor. İlk üretildiği dönemlerde dayanıklılığı nedeniyle ağırlıklı olarak maden işçileri ve kovboylar tarafından tercih edilen kot pantolonlar şimdilerde küçük, büyük, genç yaşlı, kadın erkek herkes tarafından kullanılıyor.
Kadın erkek 7den 70e toplumun her kesiminin gardırobunun vazgeçilmezi olan kot veya diğer adıyla Blue Jean, 18. yüzyıldan bu yana hala popülaritesini koruyor. Amerikada 1800'lü yıllarda ortaya çıkan kot kumaşını topluma ve moda dünyasına kazandıran isim Loeb Strauss. Bavyerada 1829 yılında dünyaya gözlerini açan ve 1847de ailesinin New York'a yerleşmesiyle önce yaşamını sonra da adını Levi olarak değiştiren Strauss, ticaretin de aralarında olduğu pek çok sektörde çalıştı. Son olarak bohçacılık yaparak ekmeğini kazanan Levi'nin en büyük hayali kendisine bir at arabası satın almaktı. Bu şekilde iş yükü azalacak ve o da sattığı bohçaları sırtında taşımaktan kurtulacaktı.
Ve altın'a hücum devri...
Kaliforniya'da altın bulunduğuna ilişkin söylentiler 1849 yılında Amerika'da büyük bir infial yarattı. Böylece altına hücum devri ile tanıştı ABD. Bu rüzgârdan etkilenenlerden biri de 24 yaşındaki genç Levi'ydi. Altına hücum sürecinin Kaliforniya'daki ürünlere yansıması oldukça şaşırtıcıydı, çünkü burada satılan bütün ürünler inanılmaz pahalıydı. Durumu gözlemleyen Levi Strauss bu ticari boşluğu iyi değerlendirdi ve abisinden satın aldığı ürünleri Kaliforniya'ya getirerek satmaya başladı. Dikiş makinelerinin yanı sıra kumaşlar da büyük oranda sipariş alıyordu. Özellikle madende çalışanların pantolonlarının çok çabuk yıpranması ve yırtılması sorununu fark eden Levi Strauss bunun üzerinde kafa yormaya başladı. Pantolon satışlarındaki patlamanın gerekçesi madenlerde altın arayanların giydiği pantolonların çok çabuk yıpranmasıydı.
Levi'nin mucize kumaşı
Levi Strauss, 1853 yılında Levi Strauss and Company ismini taşıyan şirketini kurdu ve sadece pantolon üretimine yönelik çalışmalarına hız verdi. 1873'te Levi Strauss, Live's patent Riveted 501 pantolonunu tüketicisine sundu. Ağırlıklı olarak demiryolu işçileri, kovboylar, oduncular, petrol işçileri ve çiftçiler tarafından talep gören bu modelin günün birinde tüm dünyada talep göreceği o dönemlerde tahmin bile edilemezdi. 1902'de kot kumaşına talep artarken ve pazar bu derece genişleyip büyürken Levi Strauss ne yazık ki bu süreci takip edemedi ve 26 Şubat 1902'de hayata gözlerini yumdu.
Dünya Starları kot çılgınlığını körükledi
Kot pantolon için 1950'li yıllar tabir yerindeyse talebin patlama yaptığı bir dönemdi. Amerikalı askerler tarafından dünyaya tanıtılan kot özellikle Sam Amcanın çocukları tarafından çok beğenildi ve tutuldu. Gençlerin yanı sıra dönemin starları tarafından da giyilen bu pantolonlar gençlerin idolü olan Elvis Presley, James Dean ve Marlon Brando gibi dünyaca ünlü isimler tarafından da giyilince kotun popülaritesi iyice arttı. Ancak düşünülenin aksine dünyada üretilen ilk kot pantolonun rengi lacivert değil kahverengiydi.
Jean nedir?
italya'nın Cenova şehrinde 16'ncı yüzyılda üretilen ve sonra ingiltere'de popüler olan bir kumaş türü jean; pamuk, keten ve yün karışımından dokunmuş. Bu kumaşın tarihi 17'nci yüzyıla Fransa'nın Nimes kasabasına kadar uzanıyor. Aralarındaki farka gelince; denim daha dayanıklı, jean ise daha pamukluydu.
Jean pantolonu kim icat etti?
18'inci yüzyılda dayanaklılığı nedeniyle işçi giysilerinde kullanılan kumaşlardan 19'uncu yüzyılda maden işçileri için pantolon yapıldı. Pantolonunun seri üretimini 1853 yılında Levi Strauss başlattı. Pantolonla başlayan üretim gömlek, elbise, ceket, etekle sürdürüldü. Amerikalı askerler tarafından dünyaya tanıtılan bu kumaştan giysileri Wrangler ve Lee gibi firmalar da üretmeye başladı. James Dean, Elvis Presley ve Marlon Brando gibi dünyaca ünlü isimler giyince de jean çılgınlığı herkesi sardı.
Üretilen ilk seri kot ne renkti?
Levi Strauss tarafından üretilen ilk seri kotun rengi belki şaşıracaksınız ama kahverengiydi.
Türkiye'ye ilk ne zaman girdi?
Türkiye'de ilk kot üretimi 1940'lı yıllarda Muhteşem Kot tarafından yapıldı ve kot adıyla markalaştırıldı. 1980'li yıllarda serbest piyasa ekonomisiyle kapılar açılıp da yabancı markalar piyasaya girince yabancı olanlar satışta liderliğe oturdu.
Dünyanın en pahalı kot pantolonu hangisi?
Merkezi New York'ta bulunan APO Jeans dünyanın en pahalı kot pantolonlarını üretiyor. Fiyatlar bin ile 4 bin dolar arasında değişiyor. Nasıl bir kot diye merak ediyorsanız şunu söyleyelim keramet kotta değil düğmede. Eğer kotun düğmesi gümüş ise bin, altın ise bin 500, elmas ise 4 bin dolar.
Kotun organiği olur mu?
Piyasada organik jeanler de var. Bu jeanler doğal ortamda, hiçbir kimyasal kullanılmadan yetiştirilen pamuklardan üretiliyor.
Dar kot pantolon giyinmenin zararı var mı?
Uzmanlar dar kot pantolonların kadınlarda damarları sıkıştırarak varise ve sistit gibi rahatsızlıklara yol açtığı konusunda uyarıyor. Bel ve mide bölgesini aşırı derecede sıkan dar kotlar, reflü, gastrit ve ülser gibi mide rahatsızlıklarını tetiklediğini söylüyor.
Kotu bu kadar popüler yapan özelliği nedir?
Bunun bir değil, birkaç yanıtı var... Her ne kadar günümüzde üretimde naylon ve başka malzemeler ka- rıştırılsa da kot kumaşı pamuklu. Ayrıca dayanıklı. Yaz-kış giyilebiliyor, üzerine işlenen taşlarla abiye bir giysi bile oluyor.
Kotun bakımı nasıl yapılır?
Kot, bakımı son derece kolay bir kumaştır. Yıkarken tersini çevirmenizde fayda var, zira rengini uzun süre korur. Kot pantolonlar ütü yapmaktan da kurtarır ama isterseniz ütüleyebilirsiniz. Ama ılık olmak şartıyla.
