Model Tasarımı
Giysi tasarımlarının planlama aşamasında; daha önceden yapılan trend ve hedef kitle araştırması doğrultusunda, firmanın çalışacağı ürün çizgisi belirlenmekte, ve sırasıyla aşağıdaki işlemler uygulanmaktadır:
*Özgün tasarımların oluşturulması
*Renk paletlerinin oluşturulması ve kullanılacak desenlerin seçimi
* Kullanılacak materyallerin belirlenmesi
*Teknik çizimlerin hazırlanması
*Üretimi yapılacak modele karar verilmesi
Tasarımcı, tasarımlarına ilham kaynağı olabilecek her konuda araştırma yaparak, bu araştırmaların sonucunda seçmiş olduğu bir konu veya temadan yola çıkarak tasarımlarını oluşturmaya başlamalıdır.
Teknik çizim çalışmalarına, vücut ölçüleri belirli bir oranda çalışılarak aynı zamanda giysiyi tamamlayan tüm detaylar aktarılmalıdır. Çalışmada çok hareketli bir figür yerine, model önden ve arkadan belirgin ve net çizgilerle çizilerek şematik bir ifade kullanılmalıdır.
Sağlıklı bir seçim yapabilmek için, koleksiyon hacminin en az 3 katı daha fazla model tasarımı yapılmalıdır.
Hazırlanan tasarımlar arasında pazara uygunluk, üretilebilirlik, dengeli maliyet unsurları değerlendirilerek seçim yapılır.
Ölçü Formlarının Hazırlanması
Tasarlanan modellerde vücut ölçüleri ile giysi ölçüleri arasında belirli bir oranın veya bağlantının kurulması gerekir. Farklı beden ölçülerinin saptanmasını ve standartlaştırılmasını gerektirmektedir. Koleksiyon ölçü formu hazırlanırken bayan giysilerinde ana beden olarak genellikle 38 beden, erkek giysilerinde ise ana beden olarak 48 veya 50 beden esas alınmalıdır. Formlarla birlikte ürünün teknik çizimlerinin ayrıntılı bir şekilde belirtilmesi gerekmektedir. Standart ölçü tablolarının kullanılması ürünler arasındaki tutarlılığı sağlar.
Ölçü formu her model için ayrı olarak hazırlanır. İyi hazırlanmış bir ölçü formu üzerinde bulunması gereken bilgiler şunlardır;
* Giysinin kalıbının düzgün bir şekilde çıkarılması için gerekli tüm ölçüler, büzgü pens pile gibi model detayları.
* Baskı veya nakış kullanılacaksa desen numaraları ve renk varyansları
*Giysinin hatasız ve seri olarak üretilebilmesi için reçme, çıma, karyoka gib özellikle üst dikiş özelliklerini açıklayan teknik bilgiler Eğer kullanılacaksa vatka, fermuar, düğme ve benzeri aksesuarların cinsini, rengini ve adedini içeren yardımcı bilgiler .
Bu şekilde ayrıntılı ve düzenli olarak hazırlanan bir ölçü formu, koleksiyon numunesinin istenilen şekilde üretilmesini sağlar. Bu modelin seri üretimine geçileceği zamanda planlama, kesim, baskı, nakış, dikim gibi üretimin her aşamasında büyük kolaylık sağlar.
Kalıpların Hazırlanması
Hazırlanan ölçü formları teknik çizimler koleksiyona ait tüm modellerin kalıpları 38 beden (ana beden) olarak çıkartılır. Kalıp çizimi sırasında kumaş özellikleri, çekme miktarı göz önünde bulundurulmalıdır. Kalıpların dikiş payları, dikim özelliklerine ve üretim tekniklerine göre değişir.
Tasarımcının, düşüncelerini modele en iyi şekilde yansıtabilmek için, kalıbı çıkaran kişinin tasarımcı ile işbirliği yapması gerekmektedir.
Kalıp üzerinde aşağıdaki bilgiler bulunur:
* Ön arka kol gibi kalıbın tanımlanması
* Düz iplik ve kumaş katı işaretleri
*Çıt işaretleri
*Büzgü, pile gibi model örneklerinin nasıl uygulanacağını belirten işaretler ve "7 cm. kadar büzülecek, pile sola katlanacak" şeklinde gibi açıklamalar.
*Kalıp ile kaç adet parça sekileceği "x2 x4" gibi
*Kalıbın ait olduğu modelin kod numarası veya birden fazla modelde kullanılacaksa, bu modellerin kod numaraları bulunur.
Prototip Dikim
İki boyutlu olan çizimlerden sonra giysinin üç boyutlu halinin nasıl duracağının kontrol edilmesi amacıyla bir adet prototip numune dikilmektedir. Bu numune ile modelin vücut üzerindeki duruşu, kumaşın model özelliklerine uygunluğu gözlenmektedir. Dikilen prototipler cansız bir manken üzerinde ya da canlı manken üzerinde denenmekte ve kritik edilmektedir
Ürünlerin numunelerinin yaptırılmasından ayrı olarak aynı zamanda üründe kullanılacak aksesuarların numuneleri de yaptırılmaktadır. Prototip numuneler baz alınarak ürün üzerinde kullanılacak olan baskı-nakış desenlerinin yerleşimleri de kontrol edilir. Numune ile ilgili detayları sunmadan önce mutlaka bir fiyatlandırma analizi gerçekleştirilir. Hangi modellerin koleksiyona alınacağına kesin olarak karar verilir ve seri hazırlığına geçilir.
Seri Hazırlığı
Koleksiyonu oluşturacak modellere karar verildikten sonra, bu modeller, kullanılacak kumaşlar, renkleri, baskı ve nakış desenleri dikkate alınarak gruplandırılır. Bu grupların kağıt üzerinde düzenlenmiş şekline seri adı verilir. Seri, koleksiyonla ilgili aşağıdaki her bilgiyi içermelidir;
Kumaş cinsi,
Modellerin küçük resimleri,
Modellerin ölçü formları,
Kumaş renkleri,
Kullanılacak baskı ve nakışların desen numaraları,
renk varyantları,
Kullanılacak aksesuarların cinsi,
Her modelden kaç adet dikileceği.
Böylece koleksiyonu oluşturan tüm modeller serilerde yer alır. Bir model farklı kumaş cinsi, rengi ve deseni kullanılarak, birden fazla seride tekrarlanabilir. Bunun nedeni tüketiciye farklı seçenekler sunarak, koleksiyonun satış oranını yükseltmektir.
Koleksiyonun Satışa Sunumu
Çoğaltma adetlerinin üretiminin ve kalite kontrolünün yapılması
Koleksiyonda bulunmasına karar verilen modeller için gerekli kumaşlar ve yardımcı malzemeler tedarik edilmektedir.
Koleksiyon hazırlığının kısa bir süre içerisinde gerçekleşmesi gerektiği için, tedarikçi seçiminde ürünleri kaliteli ve kısa sürede temin edebilecek tedarikçiler tercih edilmelidir. Gelen kumaşlar kontrol edildikten sonra, seri dosyaları baz alınarak üretime geçilmektedir.
Genellikle numune bandlarında, kalifiye elemanlarla hücresel imalat şeklinde dikim gerçekleştirilmektedir. Dikim esnasında ara kontroller yapılarak, gerekli düzeltmeler yapılmaktadır. Ürünler bittikten sonra %100 kalite kontrolü
Ön maliyetlerin oluşturulması Bir koleksiyonun numunesinin maliyeti, her zaman için normal üretilen ürünün birkaç katıdır. İlk bakışta bu, firma için çok yüksek görünse de alıcı firmalarca ürünün somut bir sunuşunun istenmesi göz önüne alınırsa koleksiyonun önemi ortaya çıkar
Bu kapsamda numunesi oluşturulmuş ürünün eğer firma içerisinde numune dikimi yapılıyor ise; hem üreticisinden hem de birden fazla farklı tedarikçiden ön fiyat alınarak değerlendirilmelidir.
Son değerlendirme ise firma içerisinde üretim departmanı tarafından gerçekleştirilmelidir. Eğer üreticilerinden farklı fiyat aralıkları gelirse üretim departmanı tedarikçileri üretim kaliteleri, daha önceden beraber çalışmışlığı, diyalogları gibi konuları değerlendirerek en uygun gördüğü firmayı seçer
Koleksiyonu tanıtma ve beden seti hazırlığı; Koleksiyonun satışa sunumunda çeşitli yollar izlenmektedir:
* Fuarlarda tanıtım: Yurttaşında birçok müşteriye ulaşabilmek için ve iletişim kurabilmek için çok etkin bir yoldur. Satışı yapılacak olan koleksiyonun tüm model numuneleri, fiyatları hazırlanmış olarak müşterilere sunulmaktadır.
*Defile düzenleme: moda gösterisi içinde en etkili olanıdır. Defilede çoğu zaman odak noktası olan modeller, tasarımcının konseptine ve yaratmak istediği kadın ya da erkek tiplemesini canlandıracak biçimde bakar, yürür ve dans ederler.Bunları yaparken en önemli amaç giysiye dikkat çekmektir.Koleksiyon sahipleri koleksiyonları sunmadan 45 dakikalık bir süreye sahip oldukları için çizgileri abartmakta, tüm güçlerini gösterip görülmedik şeyler yaratmaktadırlar
Sipariş kesinleşmeden önce beden seti müşterilerin isteğine göre atlamalı bedenlerde de ya da tüm bedenlerde hazırlanmaktadır. Model üzerinde desen varsa, beden setinde tek boyda çalışılan desenin boyutları kontrol edilmekte, gerekirse desen boyutu da sergilenmektedir.
Sipariş Alma Süreci
Sipariş alma süreci koleksiyona ait tüm hazırlıkların bitirilmesi ile başlar. Koleksiyonun tanıtılması fuarlar, defileler ve ya firma içerisinde düzenlenen organizasyonlar ile yapılabilmektedir.
Koleksiyonun tanıtılması ile ilgili tüm organizasyonu firmada ilgili departman üstlenmektedir. Model başına gelen renk-beden adetlerine göre, fiyatlar tekrar hesaplanmaktadır. Fiyatlar ve ödeme vadesi anlaşıldığında, beden seti onayı da alınarak, siparişler kesinleştirilmekte ve üretim aşaması için gerekli hazırlıklara başlanmaktadır.
Yan Faaliyetler
Koleksiyon tasarımı sadece ürün tasarlama işlemi ile sınırlı değildir. Temel anlamda pazarlama faaliyetlerine destek niteliği gösteren bunun yanında satışın artmasına yönelik ve ürün tanımlamalarında karışıklık çıkmaması amacıyla gerçekleştirilen faktörler aşağıdaki gibidir;
ninova.itu.edu
