ÖRME HATALARI

ÇEKME

Örme işlemi sırasında uygulanan gerilmeler kalktığında, örgünün relakse hale geçmeye çalışması ile kumaşta şekil değiştirme meydana gelir. Bu nedenle çekme şeklinde olur ve iki gruba ayrılır:

Relaksasyon Çekmesi:

Örgü mamul terbiye işlemlerinden geçirilirken fazla gerilmemeli, rahat ve serbest olarak işlenmelidir.
Örme işlemi sırasında kumaş fazla gerilmemeli, mümkünse presser- foot (baskı ayağı) mekanizması kullanılmalıdır.
Çok sık veya seyrek örgülerden kaçıp, normal sıklıkta bir örgü örülmelidir.

Keçeleşme Çekmesi: Sadece yün ipliğinden örülen yüzeylerde görülür. Önlemek için:

Çeşitli yöntemlerle lif üzerindeki pulcuklar yok edilmeli.
%100 yün kullanmaktan kaçınılmalı.
Kumaşın yıkanması sırasında fazla sıcak su ve hareketli ortamdan kaçınılmalıdır.

ÖRGÜ DÖNMESİ

Bazı dengesiz örgü yapılarında görülen bu hat, ilmek sıra ve çubuklarının birbirine dik olmaması şeklinde ortaya çıkar. İki nedenden meydana gelebilir:

İplikten kaynaklanan örgü dönmesi: İpliğin bükülme eğiliminin yüksek olmasından kaynaklanır. Bükülme eğilimi ise iplik bükümünden başka, ipliğin fiksaj durumuna ve lifin cinsine bağlıdır. Z bükümlü iplikten örülmüş örgülerde sağa, s bükümlü ipliklerden örülmüş örgülerde sola doğru dönme meydana gelir.

Önleme çareleri:

Mümkün olduğunca dengeli yapılar kullanmak
Mümkün olduğunca sık örmek
Bükülme eğilimi ve büküm sayısı az olan iplik kullanmak
Katlı iplik kullanmak
Bir sıra Z, bir sıra S bükümlü iplikle örmektir.

Makineden kaynaklanan örgü dönmesi: Çok sistemli yuvarlak örme makinelerinde örülen mamullerde görülür. Önlemek için:

Az sistemli makinelerde çalışmalı
Makinenin dönüş yönüne göre uygun büküm yönünde iplik kullanılmalıdır.

ÖRGÜDE BOYUNA ÇİZGİLER

Genellikle iğne hatalarından kaynaklanır. Nedenleri şöyle sıralanabilir:

İğne kancası kopuksa, ilmek yapılamaz.
İğne dili kopuksa ilmek yapılamaz örgü toplaması olur.
İğne dili tam kapanmışsa, ilmekler daha büyük olur.
İğne dili kopmuşsa, ara ara iplik kopması meydana gelir.
İğne ayağı kırılmışsa, ilmek yapılamaz.

Önlemek için tek çözüm hatalı iğnelerin değiştirilmesidir. Makine fazla yağlanmışsa ilmek çubuğu boyunca yağ izi oluşur. Yağlama sırasında dikkat edilmelidir.

ÖRGÜDE ENİNE ÇİZGİLER

İplikten veya makineden kaynaklanabilir. Enine çizgi hatası, ardı ardına gelen iki sıranın ilmek uzunlukları aynı ise hata iplikten, farklı ise makineden kaynaklanıyor demektir.

İplikten kaynaklanan enine çizgiler:

İplikteki ince ve kalın yerler örgü yüzeyinde dağınık, kesik çizgiler şeklinde görülür. Kaliteli ve düzgün iplik kullanılmalıdır.
Yanlışlıkla sistemlere farklı numarada iplikler beslendiğinde, periyodik olarak tekrarlanan enine çizgiler oluşur. Makineye bobin yerleştirilirken dikkat edilmelidir.
Bükülme eğimi yüksek iplik kullanıyorsa, iplik kendi üstüne katlanıp, kumaşta kalın yer oluşturur. Ya bu tip iplik kullanılmamalı, kullanılmak zorunda ise besleme gerginliği doğru ayarlanmalıdır.
Uçuntu, düğüm veya yanlış düğümleme enine çizgi veya deliklere yol açabilir.
Kaliteli iplik kullanılmalı ve işletme temizliğine dikkat edilmelidir.

Makineden kaynaklanan enine çizgiler:

İplik besleme sistemindeki ayarsızlıklardan kaynaklanır. Pozitif iplik besleme sistemi tercih edilmelidir. Negatif iplik besleme sistemi kullanılmak zorundaysa, iplik gerginliği ve kumaş çekim ayarları çok hassas ayarlanmalıdır.
Sıkılığı ayarlanan kilit parçalarının temizliğine dikkat edilmelidir.

KENAR KIVRILMASI

Dengesiz örgülü yapılarda, kumaş yanları ile alt ve üst kenarlarında görülen kırılmalardır. Önlemek mümkün değildir. Ancak konfeksiyon işlemi sırasında çalışmayı kolaylaştırmak için şu yöntemler önerilebilir.

Terbiye işlemi sırasında kumaş kenarlarına yapışkan madde aplike etmek,
Kumaş kenarlarına yapışkan kağıt yapıştırmak,
Kenarlara kıvrılmayı önleyici sprey uygulamak,
İğneli serim masası uygulamak

KUMAŞ KIRILMASI

Örme makinesinde kumaş çekiminin iyi sağlanmaması veya terbiyede özellikle ağır kumaşların halat şeklinde işlenmesi sırasında meydana gelen kumaş katlamalarıdır. Bu bölgenin boya alması farklı olacağından terbiye sonrası belirgin hale gelir. Önlemek için:

Örme makinesinde kumaş çekimi iyi ayarlanmalı,

Terbiye işlemleri sırasında, kumaş hortumlarını şişirici sistemler, kumaşı kayganlaştırıcı maddeler kullanılmamalı veya flotte oranı artırılmalıdır.
tekstilokulu.net