Ülkemizde tasarım ve markalaşmanın önemi özellikle yeni marka ve tasarım kanunlarımızın çıktığı 1995 yılından sonra daha da artmıştır. Artık firmalarımız kendilerine özgü tasarımlarıyla ve markalarıyla ön plana çıkmaktadırlar.
Tekstil i sektöründe tasarım, ürünün satılmasında ön planda olduğundan, firmalarımız tasarım departmanları kurmakta ve sürekli yeni tasarımlar üretmektedirler. Firmalar bünyelerinde tasarlanan ürünlerin, daha iyi satılmasına katkıda bulunacak bir görünüme sahip olması için gayret sarf ederler. Bunun sonucunda ortaya çıkan bir tasarım sayesinde, tüketiciler daha kaliteli ve estetik bit ürüne kavuşurken, diğer yandan bu tür ürünler dünya rekabetine açılarak ülke ekonomisinin ve sektörün gelişmesine katkıda bulunmaktadır.
Uluslararası pazarlarda yer almak isteyen firmaların rekabet ortamına ayak uydurabilmeleri için, sürekli yeni ve özgün modeller oluşturmaları gerekmektedir. Kendisini yenilemeyen, sürekli başka firmaların piyasada tutan tasarımlarını taklit eden firmaların ulusal ve uluslar arası pazarlarda rekabet edebilmesi ve uzun süre ayakta kalabilmesi çok zordur.
Bu nedenle tekstil sektöründe faaliyet gösteren firmalarımızın , mutlaka tasarım departmanlarını oluşturmalarını, tasarım departmanı bulunan firmalarımızın ise , bünyelerinde tasarlanan yeni ve özgün niteliğe sahip modellerini piyasaya sunmadan önce mutlaka tescil ettirmelerini tavsiye ediyoruz.
Yurt dışına ihracat yapan ve yurt dışındaki fuarlara katılarak ürünlerini sergileyen firmaların , sergiledikleri ürünleri öncelikle Türkiye’de ve sonrada sergilenen ülkede tescil ettirmeleri firmaların yararlarına olacaktır.
Endüstriyel tasarımların korunabilmesi için 554 Sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında KHK hükümlerine tescil edilmiş olmalarına zorunludur.
Tasarım sahibinin, taklitçilere karşı hukuk ve ceza davası açabilmesi için; tasarım başvurusunun Türk Patent Enstitüsünce ayda bir yayınlanan Resmi Endüstriyel Tasarımlar Bülteninde yayınlanmış olması gerekmektedir. (554 Sayılı KHK m.48) 554 Sayılı KHK’ nin 48. m. de Tasarım sahibinin hukuk ve ceza davası tasarım başvurusunun Tasarım bülteninde yayınlanması şartı aranmış olup, tasarım başvurusunun 6 aylık itiraz süresinin geçmiş olması şartı aranmamıştır.
Tasarım başvurusu yayınlanmamış olmasına rağmen , tasarım taklit ediliyorsa tasarım sahibi ne yapacaktır ? Tasarım tescil müracaatı yapılmış , ancak henüz yayınlanmamış ise ve taklit ediliyorsa tasarım sahibi taklitçileri bir ihtarname ile uyararak başvurudan ve kapsamından haberdar etmelidir. Taklitçiler başvuru ve kapsamından haberdar edilmiş ise hukuk ve ceza davalarını açabilmesi için yayınlanma şartı aranmamaktadır.
Tasarım sahibi Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunmanın yanında, uğradığı zararları tazmin etmek için taklitçiler hakkında maddi ve manevi tazminat davası açma hakkı bulunmaktadır.
Rekabet için farklı olmak şarttır. Farklı olmak da mutlaka yeni tasarımlar üretmek ve markalaşmaktan geçer.
Av. Ali ÇAVUŞOĞLU
