Şardonlama Nedir?
Şardonlama işlemini kolay anlaşılır bir şekilde ifade etmek istersek tüylendirme deyimini kullanabiliriz. Çünkü şardonlamada esas, kumaş ve trikotaj ipliklerinin içerisinden liflerin çekilip yüzeye çıkarılmalarıdır.
Bunun sonucunda;
1. Kumaşın yüzeyinde bir hav tabakası oluşur.
2. Bu hav (tüy) tabakasında, istenilen bir şekil verilerek (yatırma, dik duruma getirme, kesme gibi) mamulün özel bir görünüm kazanması sağlanır.
3. Mamul daha hacimli bir yapı kazandığından ve gözeneklerinde hapsettiği hava yastığı miktarı arttığından ısı yalıtma (sıcak tutma) özelliği artar.
4. Dinklenecek mamuller şardonlanırsa sağlanan keçeleşme etkisi daha yüksek olur.
5. Tüylenme sonucu desenin kontürleri yumuşar, komşu renkler kısmen birbirine karışır.
6. Modaya uygun özel görünümlü kumaşlar elde edilir.
Şardonlama mekaniksel işlemdir ve lifler ipliklerin içerisinden dışarıya çekilirler. Çekilme esnasında lifin bir ucu iplikten kurtulabileceği gibi, iki ucu da kurtulabilir veya kopabilir.
Bu üç durumdan hangisinin ağırlık kazanacağı liflerin kopma dayanımı ve tutunma dayanımlarına bağlıdır. Eğer lifin tutunma dayanımı kopma dayanımından yüksek ise şardonlama elementleri (diken ve kancalar) tarafından yakalanan lif ilmeği önce esnemekte, sonrada lifin içerisinde tutunması yüksek olduğundan lif iplikten kurtulup dışarı çıkamamakta ve kopmaktadır. Böylece kısa tüy tabakası elde edilir. Eğer tutunma dayanımı kopma dayanımından düşükse, lif önce esnemekte ve sonrada zayıf olarak tutunduğu taraftan kurtularak dışarı çıkmaktadır.
Keçeleşme şardonlamasında, lifler çekildikleri gibi düzgünsüz, karışık bir şekilde bırakılırlar. Bu daha ziyade sıcak tutma özelliğini geliştirmek için yapılan bir şardonlamadır. Genelde kumaşın iki yüzüne de yapılır.
Yatık tüylü şardonlamada, iplikler içerisinden çekilen lifler daha sonra yapılan bir işlemle belli bir yöne yatırılırlar (Özel yatırma fırçasıyla). Yatık tüylerin fiksajı ise en kolay şekilde yaş ve gergin kumaşı yatırma yönüne ters taraftan başlayarak hazırlanan sargıda 12–24 saat bekleterek sağlanır.
Kadifemsi şardonlamada, şardonlanan kumaş tüy kaldırma ve buharlama donatımıyla kumaş yüzeyine dik duruma getirildikten sonra belirli bir yükseklikte makaslanmaktadır. Böylece kumaş kadifeye benzer bir yapı kazanmaktaysa da hiçbir zaman gerçek kadifelerdeki kadar olamaz.
tekstilkutuphane.blogspot.com
