TGSD Başkanı Cem Negrin, Türkiye’de yüz binlerce insana iş kapısı olan tekstil sektörünün döviz kurlarının Mayıs 2013 öncesinde düşük seyretmesi nedeniyle gerçekten geri gittiğine işaret ederek, “Girişimciler kendilerine değişik iş alanları aradı ve başka
RECEP BAHAR/İSTANBUL
Hazırgiyim sektörü Türkiye’nin otomotivin sonra en fazla ihracat yaptığı sektör olarak öne çıkıyor. Otomotivde ithal payı yüksek olduğundan Türkiye’ye sağladığı katma değer düşük seyrediyor. Hazırgiyim sektörü katma değer üretimi ve istihdam açısından da ilk sırada yer alıyor. Türkiye açısından kritik önemi olan hazırgiyim sektörünü ve geleceğini İstanbul’da dün sona eren 2 günlük İstanbul 7. Moda Konferansı esnasında Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı (TGSD) Başkanı Cem Negrin ile dobra dobra konuştuk.
Ankara’daki müsteşarların anlaması gereken...
Türkiye’nin 2013 yılı hazırgiyim ihracatının 18 milyar dolar olarak gerçekleştiğini ifade eden Negrin, ihracatta daha büyük hamlelere imza atılması için yapılması gerekenleri şu şekilde özetledi: “Öncelikle Avrupa’nın düzelmesi ve Euro kurunun 3 TL’nin altına inmemesi, faizlerin düşmesi gerekiyor. Kurların yüksek seyretmesi sonucunda daha fazla sipariş kesinlikle gelir. Öte yandan devletin yeni teşvik sisteminde 5. ve 6. bölgeler için (Güneydoğu ve Doğu Anadolu) lojistik yani nakliye sorununu çözmesi gerekiyor. Devlet birkaç kamyon alıp bize yardımcı olmalı! Başka türlü o bölgelere büyük yatırımlar gitmeyecek. O yatırımlar oraya gitmezse hazırgiyim sektörünü de çok daha fazla büyütemeyeceğiz. Mevcut tesislerde kapasiteyi arttırarak yüzde 5-10 büyüyebiliyoruz ancak yeni fabrika açmıyoruz. Yüksek atılım için yüksek hareket lazım... Lojistiği halletmezlerse, eski makinelerin İstanbul’dan oraya getirilmesine izin vermezlerse kimsenin o bölgelere gitmeyeceğini söyledik, aynen de öyle oldu. Ankara’daki sayın müsteşarların anlaması gereken acı bir şey var: Bizim yönetim kurulundaki herkes bu işi onlardan daha iyi biliyor. TGSD Yönetim Kurulu’nda her yıl 50 milyon doların üzerinde ihracat yapan çok sayıda girişimci var. Bu insanların tamamı bir şeyi düşünüyorsa, onları iki kez dinlemek lazım… Yapılan acele işlerin sonucu böyle oluyor. Zaman kaybediyoruz. “ Teşviklerden yararlanmak için eski makinelere neden izin verilmediği konusunda ise Negrin, idarenin her zaman bir sebep bulduğunu dile getirerek, “yeni yatırım olsun, yeni kapasite olsun istiyorlar” diye konuştu.
Tekstil geri gidiyor
Son yıllarda tekstil sektöründen sağlık, turizm, gayrimenkul sektörlerine geçişlerin çok olduğunu ancak tekstile yatırım yapanların olup olmadığının sorulması üzerine Cem Negrin, şunları kaydetti: “Tekstile gelen az... Döviz kurlarının Mayıs 2013 öncesinde düşük seyretmesi nedeniyle girişimciler kendilerine değişik iş alanları aradı ve başka işlere girdiler. Bir kısım girişimci hala tekstilin ‘iyi’ olduğunu söylüyor. Doğru olan bir şey vardır, o da şudur: Son aylarda tekstil gerçekten geri gitti. Beş yıl önce büyük kapasiteli fabrikalar zarar etti ve kapandı.”
Negrin, tekstilde 2014 model sorunların neler olduğunun sorulması üzerine kurun düşmemesi gerektiğine işaret ederek, “Euro-dolar paritesi dolar lehine büyük ihtimalle değişecek. Euronun 3 TL üzerinde tutunması şart. Türkiye’nin hazırgiyimde bugün yaptığı 19-20 milyar dolarlık ihracatın 30-40 milyar dolara çıkması isteniyorsa, kapasite yani büyük fabrika gerekiyor. Bu fabrikaları kim yapacak? Türk tekstilcisi bunu yapar, yeter ki önleri açılsın.”
Mısır’a yatırım yapanlar pişman
Mısır’daki gelişmelerden sonra özellikle hazırgiyim alanında bu ülkede fabrika açan Türk girişimcilerden geri dönen olup olmadığı konusunda ise TGSD Başkanı Negrin, şunları söyledi: “Herkes pişman... Türkiye’nin bazı bakanlarının zorla yolladığı çok sayıda firmanın burnundan geldi, hala da geliyor. Üretim aksak aksak devam ediyor. Hiçbir zaman şahane bir üretim olmadı. Fabrikalarını kapatanlar da var.”
Ülke markası da parlak olmalı
Tasarım ve proje yarışmalarının sektöre katkısı olup olmadığı konusunda ise Negrin, “Kesinlikle bunların bir katkısı var ama çok yavaş yürüyerek gidiyoruz, koşmuyoruz. Dünya markası çıkarmak için ülkenin imajı da önemli... Türkiye’nin imajı bir gün şahane oluyor, bir gün orta, bir gün ise dipte... Fransa, Japonya, İtalya gibi oturmuş ülkelerle karşılaştırdığınız zaman, inişli-çıkışlı imaj dünyanın sevmediği şeyler. Bugün bence markalaşma ülke markasından başlıyor” diye konuştu. Türk markalarının yöneticileri henüz yurtdışında kendi hikâyelerini anlatmaya başlamadığını anlatan Cem Negrin, şunları söyledi: “Biz daha bunu denemedik, denememiz lazım. Aslında ilk yurtdışı konferansımızı Mayıs ayı sonunda Londra’da yapacağız. Böylece ilkini yapacağız. Orada konferansın yanı sıra iş görüşmeleri de yapılacak. Şu ana kadar Türk markalarını temsilen Roman ve Dilek Hanif’in Londra’ya geleceği kesinleşti. Yurtdışında bu ilk olacak. İngilizlerle de ilk kez böyle bir ortamda bir araya geleceğiz.”
Bir Japon şirketi neredeyse Türkiye kadar satış yapıyor
Başkan Yardımcısı Yoşihiro Kunii’nin konuşmacı ve satın almacı olarak İstanbul 7. Moda Konferansı’na katılan Japon şirketi uniqlo’nun Avrupa’ya açıldığını, büyük mağazalar açtığını ve çok büyük reklam kampanyaları yaptığını dile getiren TGSD Başkanı Cem Negrin, şöyle konuştu: “Yılda 14 milyar dolar cirosu olan bir şirket... Türkiye’nin ihracatı 18 milyar dolar... Adamların bir firmasını ancak geçmişiz. Önümüzdeki 5-10 sene içinde Zara ve H&M’i en çok rahatsız edecek firmalardan biri olacak. Bizim istediğimiz Türkiye’den en az 10 şirketin onlara mal yapmasıdır. Neticede uniqlo dünyanın en büyük 4. firması. Türkiye’ye gelmiş olması müthiş bir şans.”
Hazırgiyimde 1. Lig’de değiliz
“Peki, Türk hazırgiyim sektörü dünyada hangi ligde?” TGSD Başkanı Cem Negrin, bu soruya şöyle cevap verdi: “Birinci Lig’de Fransa ve İtalya var. Şimdi Japonya çıktı. Yakında Koreliler de büyük bir marka çıkaracak. Koreliler tekstile çok büyük yatırım yapıyor. Tasarımcı altyapıları çok güçlü... Çin’den büyük dünya markası şimdilik çıkacak gibi gözükmüyor. Japonlardan sonra Koreliler de bizi geçebilir.” H&M gibi büyük firmaların üretimlerini Etiyopya gibi Afrika ülkelerine kaydırdığını dile getiren Negrin, “Fas’ta ve Mısır’da yeterince insan gücü yok. Etiyopya’da işgücü çok ucuz” dedi.
yenimesaj.com
